Một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Thần kinh Mỹ chỉ ra sự liên quan mật thiết của hormone gây căng thẳng cortisol với sự co rút của não và suy giảm trí nhớ ở người trung niên khỏe mạnh, đặc biệt ở phái nữ.
Nghiên cứu còn chỉ ra một điểm quan trọng, là người bị stress, bộ não chịu nhiều ảnh hưởng nhất, và phụ nữ khi bị stress thì nặng nề hơn so với nam giới. Trong một cuộc khảo sát hàng năm của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, cho thấy mức độ stress của phụ nữ cao hơn nam giới, với các triệu chứng như đau đầu, khó tập trung làm việc, đau bụng, mệt mỏi, cáu kỉnh và buồn bã…
Vì sao phụ nữ dễ bị trầm cảm?
Phụ nữ ở độ tuổi trung niên dễ căng thẳng hơn cả nam giới và phụ nữ ở bất kỳ độ tuổi nào khác. Đó là kết quả nghiên cứu ở Viện Lão khoa, Đại học Wisconsin-Madison. Còn Đại học California phát hiện ra rằng áp lực trong gia đình và công việc khiến nhiều phụ nữ lớn tuổi bị bệnh tiểu đường type 2. Họ cũng dễ gặp các vấn đề sức khỏe tâm thần do căng thẳng như trầm cảm và rối loạn lo âu.
Có ba lý do gây ra điều này. Thứ nhất, bộ não của phụ nữ nhạy cảm hơn nam giới khi đối diện với các tác nhân gây căng thẳng và thiếu kiểm soát. Khu vực viền não của phụ nữ (kiểm soát cảm xúc và ký ức) hoạt động rất tích cực, khiến họ dễ dàng ghi nhớ những cơn đau. Ngoài ra, sự khó khăn trong việc buông bỏ cơn đau này sẽ củng cố mạch não về những cảm xúc tiêu cực.
Ngoài ra, nhu cầu về nuôi dạy con cái và đảm trách cuộc sống gia đình đặt lên vai phụ nữ nhiều đòi hỏi, khiến sự tập trung của phụ nữ có xu hướng rộng hơn.
Bộ não không tập trung cũng là một nguyên nhân gây căng thẳng. Tiến sĩ y khoa Amit Sood, người sáng lập Mayo Clinic Resilience Program, nói: “Radar bảo vệ của người mẹ luôn hướng đến con cái, điều này khiến phụ nữ cảm nhận được mối đe dọa nhanh chóng hơn, nhạy bén hơn chồng mình”.
Sự khác biệt về cách đàn ông và phụ nữ trải qua căng thẳng là lý do dẫn đến xung đột giữa hai giới. Các nhà nghiên cứu tại Trường Y – Đại học Yale đã phát hiện ra, khi một sự việc gây căng thẳng xảy ra, các bộ phận định hướng hành động và lập kế hoạch của bộ não nam giới tích cực tham gia, trong khi bộ não của phụ nữ bận rộn hình dung và cũng xử lý trải nghiệm về mặt nhận thức và cảm xúc.
Nghiên cứu cho thấy, khi đàn ông và phụ nữ cùng trải qua sự lo lắng, các vùng não hoạt động tích cực ở phụ nữ lại không hoạt động như ở nam giới. Điều này cho thấy rằng phụ nữ có xu hướng bị cuốn vào việc xử lý căng thẳng, lặp đi lặp lại trong tâm trí và còn hình dung lại nó. Trong khi đó, đàn ông nhanh chóng suy nghĩ về việc làm điều gì đó thay vì bày tỏ sự đau khổ bằng lời nói. Điều này cũng có thể giải thích tại sao phụ nữ có xu hướng hỗ trợ tinh thần cho người bị căng thẳng, trong khi nam giới có xu hướng giúp đỡ bằng những thứ hữu hình như tiền bạc hoặc sự giúp đỡ về thể chất.
Biểu hiện của người bị stress
Nếu đang trong trạng thái căng thẳng, bạn dễ nghiến răng vào ban ngày hoặc lúc đang ngủ, nghiến mạnh tới mức bạn sẽ bị đau hàm. Khi hết stress, chứng nghiến răng cũng biến mất, nhưng nếu stress lâu ngày, đây sẽ trở thành thói quen, dẫn đến mãn tính.
Nếu trời không nóng, không đang tập thể dục hay làm việc lao động nặng mà bạn vẫn bị đổ nhiều mồ hôi, có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang quá lo lắng. Mồ hôi tiết ra khi não nhận thấy có một mối đe dọa nào đó.
Một ngày nào đó, thấy gội đầu mà tóc bị rụng nhiều, có thể là dấu hiệu tiềm ẩn bạn đang bị căng thẳng. Cũng có thể bạn đang chẳng có gì phải suy nghĩ, lo toan, nhưng vẫn bị rụng nhiều tóc, có thể bạn đã bị stress trước đó một thời gian.
Một vài biểu hiện khác nữa như mắt bị nháy liên tục, môi miệng khô, hoặc hay bị các nốt nhỏ trong miệng.
RUM
Để kiểm soát căng thẳng, điều đầu tiên là nên ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc để cải thiện tâm trạng, cảm xúc và nhận thức.
Bạn cần cung cấp cho não bộ RUM: Rest (nghỉ ngơi), Uplifting (xoa dịu tâm trạng) và Motivation (động lực). Làm sao để cung cấp RUM cho não bộ?
Đó là, bạn phải biết dừng đúng thời điểm: Khi cảm thấy đầu óc không tập trung được, hãy đứng dậy, rời khỏi màn hình computer; vào thời điểm quá kiệt sức, không muốn làm việc, hãy lấy ngày phép, đi du lịch, đến những nơi mình yêu thích; gọi phone hay nhắn tin cho cha mẹ, anh chị em, bạn bè thân thích, cũng là cách để não bộ được nghỉ ngơi.
Nếu như bạn đã qua một ngày làm việc căng thẳng, dù trả qua một giấc ngủ dài, bạn vẫn cần phải chuẩn bị một ngày mới khi thức dậy, bằng một tâm trí vui vẻ, thoải mái, tập trung hơn.
Cuối cùng, bạn nhớ phải kiểm soát bộ não, đừng để nó bị tấn công vì “cơm áo gạo tiền”, vì công việc, hay gia đình, con cái. Nếu khó quá, hãy tập buông bỏ, còn hơn là bị teo não và giảm trí nhớ, bạn nhé!
(tổng hợp)
Đọc thêm:
