Một cụ bà người Nhật cố tình vi phạm pháp luật để có thể sống “tự do” trong tù. Bà cụ sống bằng lương hưu ít ỏi cho biết bà thà chấp nhận “sự ổn định” trong tù còn hơn là phải đối phó với cuộc sống khắc nghiệt bên ngoài. Hơn cả mọi thứ, bà không muốn chết trong cô đơn, vì ít ra bà cụ còn có nhiều bạn trong tù.
Câu chuyện này xảy ra ở nhà tù nữ Tochigi, nhà tù dành cho nữ lớn nhất Nhật Bản, nằm ở phía bắc Tokyo, một cơ sở giam giữ khoảng 500 tù nhân, trong đó cứ năm người thì có một người cao tuổi.
Đội ngũ nhân viên tại nhà tù hỗ trợ người cao tuổi trong các hoạt động cơ bản như tắm rửa và ăn uống, khiến nơi đây giống như một viện dưỡng lão hơn là một nhà tù.
Thói quen hàng ngày của cơ sở này được quản lý rất nghiêm ngặt, tù nhân phải thức dậy lúc sáu giờ sáng và tắt đèn lúc 9 giờ tối.
Một người phụ nữ 81 tuổi, chỉ được biết đến với cái tên Akiyo, đã từng bị bỏ tù hai lần vì tội trộm cắp, đã tìm thấy cảm giác ổn định bất ngờ sau song sắt. Bà trải lòng rằng có rất nhiều người tốt trong nhà tù này và có lẽ cuộc sống này là ổn định nhất đối với bà từ trước đến giờ.
Akiyo lần đầu tiên bị bỏ tù vì tội ăn cắp thức ăn khi bà ở độ tuổi 60, và sau đó, khi phải sống hoàn toàn bằng khoản lương hưu ít ỏi được cấp hai tháng một lần, sự tuyệt vọng đã khiến bà lại ăn cắp thức ăn một lần nữa.
Đối với một số phụ nữ lớn tuổi ở Nhật Bản, phòng giam là nơi trú ẩn tránh xa sự phức tạp và cay đắng của cuộc sống bên ngoài. Akiyo còn phải chịu cảnh thiếu sự hỗ trợ từ gia đình. Trước khi bị giam giữ, bà sống với người con trai 43 tuổi, người thường bày tỏ mong muốn bà rời đi, khiến bà càng tuyệt vọng.
Vào Tháng Mười năm 2024, Akiyo được ra tù sau khi chấp hành xong bản án, nhưng bà vẫn cảm thấy xấu hổ và lo sợ sự phán xét của con trai mình.
Câu chuyện của Akiyo nêu bật những thách thức mà Nhật Bản phải đối mặt do tình trạng dân số già hóa. Theo số liệu của chính phủ, vào năm 2022, hơn 80% tù nhân nữ lớn tuổi bị giam giữ vì tội trộm cắp, và số lượng tù nhân từ 65 tuổi trở lên gần gấp bốn lần so với năm 2003.
Theo Takayoshi Shiranaga, một sĩ quan tại Nhà Tù Nữ Tochigi, đối với nhiều tù nhân cao tuổi, thà ở tù còn hơn chết một mình bên ngoài. Một số người cao tuổi sẽ sẵn sàng trả 20,000 đến 30,000 yên ($130 đến $190) mỗi tháng để được ở trong tù nếu họ có thể.
