Ai cũng biết thực phẩm chế biến sẵn có hại cho sức khỏe, nhưng theo một nghiên cứu mới, một trong những thứ ấy nguy hiểm hơn bạn tưởng.
Theo thử nghiệm được công bố trên The BMJ, ở Hoa Kỳ, thực phẩm siêu chế biến (Ultra-Processed Foods) chiếm gần 60% lượng năng lượng tiêu thụ. Các loại đồ ăn và uống này bao gồm đồ ăn nhẹ đóng gói, đồ uống có ga, mì ăn liền, bữa ăn làm sẵn và hầu hết các sản phẩm có chứa một danh sách dài các thành phần, chất bảo quản, chất nhũ hóa, chất làm ngọt và hương liệu nhân tạo khó nhận biết.
Nhiều thử nghiệm liên kết thực phẩm siêu chế biến với việc tăng nguy cơ mắc các bệnh khác nhau, bao gồm bệnh tim, tiểu đường và ung thư ruột, cũng như béo phì. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thực phẩm siêu chế biến đều như nhau, đặc biệt là khi nói đến tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân.
Nhiều món ăn được chế biến bằng lò vi sóng là một ví dụ về thực phẩm chế biến sẵn. Nghiên cứu đã liên kết những thực phẩm này với việc tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim, tiểu đường và ung thư ruột.
Nghiên cứu được công bố trên The BMJ đã theo dõi sức khỏe lâu dài của 74,563 nữ y tá và 39,501 chuyên gia y tế nam ở Hoa Kỳ trong khoảng thời gian khoảng 34 năm. Những người tham gia không có tiền sử bệnh ung thư, bệnh tim mạch hoặc tiểu đường khi bắt đầu nghiên cứu.
Cứ hai năm một lần, những người tham gia cung cấp thông tin về sức khỏe và thói quen lối sống của họ, đồng thời họ hoàn thành bảng câu hỏi chi tiết về thực phẩm bốn năm một lần.
Trong thời gian thử nghiệm, có đến 48,193 trường hợp tử vong, trong đó 13,557 trường hợp là do ung thư và 11,416 trường hợp là do bệnh tim mạch.
Tổng cộng, những người ít ăn thực phẩm siêu chế biến (trung bình ba phần mỗi ngày) có nguy cơ tử vong thấp hơn 4% so với những người ngày nào cũng ăn loại này. Tuy nhiên, điều này là không giống nhau đối với các loại thực phẩm khác nhau.
Những người ăn các sản phẩm thịt, gia cầm và hải sản đã qua chế biến có nguy cơ tử vong cao nhất, kế đến là đồ uống có đường và chất tạo ngọt nhân tạo, món tráng miệng,…
Duane Mellor, chuyên gia dinh dưỡng và phát ngôn viên của Hiệp Hội Dinh Dưỡng Anh (British Dietetic Association), người không tham gia vào nghiên cứu, cho biết: “Điều đáng chú ý là những người tiêu thụ hầu hết các loại thực phẩm chế biến sẵn có xu hướng ăn ít rau, trái cây, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt.”
Ông nói: “Điều này dường như cho thấy mọi chuyện có lẽ không đơn giản như việc những người ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nhiều khả năng tử vong sớm hơn. Rất có khả năng những thực phẩm này thay thế những thực phẩm lành mạnh hơn khỏi khẩu phần ăn kiêng.”
Tất nhiên, nghiên cứu này hoàn toàn mang tính quan sát và cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận những mối liên hệ này cũng như các cơ chế tiềm năng làm nền tảng cho chúng. Tuy nhiên, cỡ mẫu lớn và thời gian theo dõi rộng rãi được sử dụng trong thử nghiệm này nêu bật sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn trong lĩnh vực này.
Các nhà khoa học kết luận rằng kết quả của họ cho thấy cần có những khuyến nghị cụ thể hơn về thực phẩm chế biến sẵn.
Các nhà thử nghiệm viết: “Những phát hiện này cung cấp sự hỗ trợ cho việc hạn chế tiêu thụ một số loại thực phẩm siêu chế biến nhất định để có sức khỏe lâu dài. Các nghiên cứu trong tương lai được bảo đảm sẽ cải thiện việc phân loại thực phẩm chế biến sẵn và xác nhận những phát hiện của chúng tôi ở các nhóm dân số khác.”
