Vài hôm trước, trong lúc dư luận ở Việt Nam dậy sóng vì một “bác sĩ Trần Khoa” rút ống thở của bà mẹ đang nguy kịch vì dịch COVID-19 để cứu sống một thai phụ không quen biết và hai đứa con sinh đôi của bà ấy thì ở nước láng giềng phương Bắc guồng máy tuyên truyền của đảng Cộng sản Trung Quốc cũng chạy hết công suất để ca ngợi một “bác sĩ Wilson Edwards” – “một chuyên gia y tế, một nhà sinh vật học người Thụy Sĩ” đã công khai “tố giác âm mưu của Hoa Kỳ gây sức ép và đe dọa Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong cuộc điều tra về nguồn gốc đại dịch coronavirus” nhằm đổ tội cho Trung Quốc.
Chỗ khác nhau giữa hai trường hợp này là vụ “bác sĩ Trần Khoa” chỉ ồn ào trên mạng xã hội, còn vụ “chuyên gia Wilson Edwards” thì được báo chí nhà nước Trung Quốc, từ trung ương tới địa phương tận tình quảng bá. Từ mạng truyền hình CGTN (China Global Television Network) – mạng đối ngoại của Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) phát ra quốc tế, báo China Daily – bản tiếng Anh của Nhân Dân nhật báo, báo lá cải Thời báo Hoàn cầu (Global Times) cho đến báo địa phương như Shanghai Daily của thành phố Thượng Hải đều có những bài rất dài, phân tích và ca ngợi những nhận định sắc sảo, kịp thời của “chuyên gia” Wilson Edwards về âm mưu thâm độc của Hoa Kỳ và bản chất phục tùng Mỹ của Tổ chức WHO. Hầu hết các báo này đều trích bài đăng Facebook ngày 24 Tháng Bảy của nhân vật Wilson giả mạo, tố cáo cuộc điều tra về nguồn gốc của đại dịch đã bị “chính trị hóa” theo ý đồ của Hoa Kỳ.
Đi xa hơn, các cơ quan truyền thông Trung Quốc còn dựa vào “chuyên gia Wilson Edwards” để củng cố thuyết âm mưu hết sức phi lý là coronavirus xuất phát từ phòng thí nghiệm nghiên cứu sinh hóa của quân đội Hoa Kỳ ở căn cứ Fort Detrick ở Maryland, theo chân quân đội Mỹ đến Vũ Hán hồi Tháng Mười 2019 rồi bùng phát thành đại dịch. “Chính quyền Biden không từ thủ đoạn nào để gây dựng ảnh hưởng của Mỹ đối với tổ chức [WHO]”, chuyên gia giả mạo này viết trên tài khoản Facebook hiện đã bị đóng.
Chỗ giống nhau của hai vụ này là các nhân vật Trần Khoa, Wilson Edwards đều là “đồ giả”, được ngụy tạo vụng về trên mạng xã hội Facebook. Cộng đồng mạng Việt Nam đã nhanh chóng lột trần tính chất ngụy tạo của trang Facebook Trần Khoa và chỉ ra cái ảnh đại diện là ảnh của một nha sĩ Singapore; còn ở Trung Quốc, Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Bắc Kinh phải ra tuyên bố bằng hai thứ tiếng Anh – Hoa, xác định vụ Wilson Edwards là tin giả (fake news) và yêu cầu các cơ quan truyền thông Trung Quốc rút lại những tin bài đã đăng về nhân vật giả mạo này.
Đoàn ngoại giao Thụy Sĩ khẳng định không có công dân Thụy Sĩ nào mang cái tên như vậy, không có bài báo hay công trình khoa học sinh học nào ký tên Wilson Edwards và tài khoản Facebook được lập ra dưới tên này không nhằm mục đích tương tác xã hội, chỉ mới mở được hai tuần và có ba người kết bạn!
Sau lời cảnh báo nghiêm khắc của Đại sứ quán Thụy Sĩ, đài báo Trung Quốc đã lặng lẽ gỡ bỏ các bài viết về Wilson Edwards, nhưng cũng có kẻ ngoan cố như Hồ Tích Tiến (Hu Xijin), Tổng biên tập Thời báo Hoàn Cầu, biện luận rằng Wilson Edwards là người thật, nhưng để bảo vệ an toàn cá nhân nên phải đội một cái tên giả để có thể nói thật về một vấn đề có tầm quan trọng toàn cầu.
Không phải ngẫu nhiên mà nhân vật Wilson Edwards được khai sinh ở Trung Quốc vào thời điểm này. Thời hạn 90 ngày mà Tổng thống Biden đặt ra cho cộng đồng các cơ quan tình báo Hoa Kỳ phải tìm câu trả lời về nguồn gốc của đại dịch đã làm đảo lộn cả thế giới đang sắp hết. Càng ngày, càng có nhiều khoa học gia, chính trị gia ủng hộ giả thuyết về coronavirus bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc rồi lây lan thành đại dịch. Tổ chức WHO, Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác đều yêu cầu có một cuộc điều tra độc lập, khách quan về nguồn gốc của đại dịch COVID-19, cho đó là điều hết sức quan trọng để ngăn ngừa một đại dịch tương tự trong tương lai.
Trung Quốc tất nhiên phản đối mọi cuộc điều tra độc lập về hoạt động của các phòng thí nghiệm sinh học ở Vũ Hán và vai trò của chúng, nếu có, trong đại dịch. Việc bịa ra một nhân vật Wilson Edwards nói lên những lời tố cáo Hoa Kỳ, WHO đúng với giọng điệu của Bắc Kinh là một trò “ném đá giấu tay”, “gắp lửa bỏ tay người” không xa lạ trong văn hóa chính trị của các chế độ độc tài đảng trị kiểu Trung Quốc.
Những “bác sĩ Trần Khoa”, “chuyên gia Wilson Edwards” không phải là chuyện bịa để “câu view” rẻ tiền mà là những sản phẩm truyền thông giả mạo do bộ máy tuyên truyền cộng sản đẻ ra, lợi dụng môi trường mở của mạng xã hội vào các mục tiêu chính trị của nhà cầm quyền; chẳng qua vì non tay nên đã sớm bị vạch trần trước công luận.
Dù vậy, những “Lê Văn Tám thời hiện đại” đó đã và đang làm vẩn đục môi trường truyền thông, gây lẫn lộn thật giả và khiến người đọc rối trí, mất lòng tin vào tính chân thực của tin tức để rồi dễ dàng đi theo sự chăn dắt mà không nhận ra được.
Đọc thêm:
