Ủy ban Lựa chọn Hạ viện điều tra cuộc tấn công vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng Giêng năm 2021, gọi tắt là Ủy ban 6 tháng Giêng, đã bắt đầu một cuộc điều trần công khai từ tối nay thứ Năm nhằm thuyết phục một quốc gia bị chia rẽ rằng những tuyên bố của cựu Tổng thống Donald Trump về cuộc bầu cử bị đánh cắp đã kích động những người ủng hộ ông cố gắng làm gián đoạn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.
Buổi điều trần đầu tiên lúc 8 giờ tối nay thứ Năm 9 tháng Sáu 2022 (giờ Washington), được truyền hình trực tiếp từ Quốc Hội, chiếu trên truyền hình cáp và hầu hết các đài truyền hình lớn, sẽ là buổi đầu tiên trong sáu buổi điều trần dự kiến diễn ra trong hai tuần tới. Cuộc điều trần sẽ trình chiếu những đoạn phim chưa từng được biết đến trước đây về các cố vấn hàng đầu, các thành viên gia đình ông Trump đã khai báo trước ủy ban nhằm chứng minh tầm nhìn của ủy ban rằng cuộc tấn công vào Điện Capitol ngày 6 tháng Giêng năm 2021 là một cuộc bạo loạn, một báo động đỏ cho những mối đe dọa mà nền dân chủ Mỹ có thể phải đối mặt trong tương lai. Những người ủng hộ ông Trump, bao gồm hầu hết các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa, nói rằng cách nhìn của ủy ban là không đúng với các sự kiện trong ngày và bác bỏ các phiên điều trần như là một mưu đồ chính trị của đảng Dân Chủ.
Ủy ban 6 tháng Giêng có bảy thành viên đảng Dân Chủ và hai thành viên đảng Cộng Hòa, dự kiến sẽ sử dụng kết hợp phim video, âm thanh và lời khai trực tiếp để tái hiện diễn biến của các sự kiện trong ngày, sử dụng các tài liệu chưa từng công bố mà họ đã thu thập được trong cuộc điều tra kéo dài gần một năm.
Theo các trợ lý của ủy ban, nội dung điều trần bài thuyết trình bao gồm lời khai được ghi lại của các quan chức cấp cao của chính quyền Trump,của các thành viên gia đình Trump, bao gồm Ivanka Trump; các lời khai này có thể xuất hiện trong phiên điều trần hôm nay thứ Năm hoặc trong các phiên sau.
Phiên điều trần sẽ mở đầu bằng phát biểu của Dân Biểu Bennie Thompson (Dân Chủ – Mississippi), Chủ tịch Ủy ban và Dân Biểu Liz Cheney (Cộng Hòa – Wyoming), Phó chủ tịch Ủy ban – trình bày quy mô những phát hiện của họ.
“Âm mưu cản trở ý chí của người dân vẫn chưa kết thúc. Có những người trên đất nước này khao khát quyền lực nhưng không có tình yêu hoặc sự tôn trọng đối với những gì làm cho nước Mỹ vĩ đại: sự tận tâm với Hiến Pháp, trung thành với pháp quyền, chia sẻ hành trình chung của chúng ta để xây dựng một Liên minh hoàn hảo hơn,” ông Thompson được cho là sẽ nói như thế, theo các trích đoạn phát biểu của ông được công bố trước khi phiên điều trần bắt đầu. Ủy ban cũng sẽ phác thảo phạm vi của năm phiên điều trần dự kiến sẽ diễn ra trong hai tuần tới, phiên điều trần cuối cùng, cũng trong “giờ vàng”, dự kiến vào ngày 23 tháng Sáu 2022.
Trọng tâm của các phiên điều trần là mối quan tâm của ủy ban về các mối đe dọa với nền dân chủ Mỹ vẫn đang diễn ra khi ông Trump và những người theo dõi ông tiếp tục tuyên bố sai sự thật rằng cuộc bầu cử năm 2020 đã bị đánh cắp. Tuyên bố sai sự thật và lời lẽ kích động của ông Trump là yếu tố kích thích những người ủng hộ ông gây ra cuộc bạo loạn nhằm ngăn chặn việc chứng thực kết quả cuộc bầu cử tổng thống mà ông Joe Biden thắng hơn 7 triệu phiếu.
Ủy ban dự kiến sẽ phát hành một báo cáo cuối cùng về những phát hiện của mình vào mùa thu, bao gồm các khuyến nghị về các bước lập pháp mà họ tin rằng sẽ giúp bảo vệ nền dân chủ khỏi các mối đe dọa trong tương lai. Ủy ban cho biết phiên điều trần tiếp theo dự kiến diễn ra vào 10 giờ sáng theo giờ miền Đông vào thứ Hai, sau đó là các phiên điều trần vào thứ Tư và thứ Năm. Ba phiên điều trần nữa sẽ diễn ra trong tuần tới.
Tổng thống Biden hôm thứ Năm đã gọi cuộc tấn công ngày 6 tháng Giêng 2021 vào Điện Capitol là “một sự vi phạm rõ ràng và trắng trợn đối với Hiến pháp,” và nói thêm: “Rất nhiều người Mỹ sẽ lần đầu tiên được xem một số chi tiết mới”.
Tại Thượng viện, Lãnh đạo khối Đa số, Thượng Nghị Sĩ Chuck Schumer (Dân Chủ - New York) nói: “Ủy ban sẽ trình bày sự thật mà người dân Mỹ phải biết, rằng Donald Trump là trung tâm của nỗ lực phối hợp nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2020, để đảo lộn trật tự Hiến pháp của chúng ta và gây ra thiệt hại vĩnh viễn cho nền dân chủ của chúng ta," theo trích dẫn của báo The Wall Street Journal
Trong khi đó các đảng viên đảng Cộng Hòa gọi cuộc điều tra của Ủy ban 6 tháng Giêng là một cuộc săn phù thủy mang tính chính trị đảng phái và lôi kéo sự chú ý của người Mỹ khỏi các vấn đề như giá xăng cao và tội phạm.
Lãnh đạo đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện, Dân Biểu Kevin McCarthy ( California) đã tấn công Ủy ban 6 tháng Giêng trong cuộc họp báo hôm thứ Năm; ông gọi nó là “ủy ban chính trị nhất và ít hợp pháp nhất trong lịch sử nước Mỹ”, là “công cụ đảng phái của bà Nancy Pelosi” [Dân Chủ, California, Chủ tịch Hạ Viện] . Ông McCarthy cáo buộc ủy ban đã sử dụng trát đòi hầu tòa để tấn công các đảng viên Cộng Hòa và xâm phạm quyền tự do phát biểu chính trị của các công dân tư nhân.
Hãng tin Bloomberg cho biết, phe Cộng Hòa trong Hạ Viện sẽ phát hành một bản tường trình riêng của họ về vụ tấn công Điện Capitol, trong đó thay vì lên án những kẻ bạo loạn, họ sẽ tập trung vào việc thiếu chuẩn bị về an ninh cho cuộc họp của lưỡng viện Quốc Hội xem xét kết quả bầu cử tổng thống và phản ứng chậm chạp của các cơ quan công lực khi đám đông tràn vào trụ sở Quốc Hội. Ông McCarthy không cho biết cụ thể bao giờ thì bản tường trình của phe Cộng Hòa Hạ Viện sẽ được công bố.
Ông Donald Trump đã phủ nhận mọi trách nhiệm hoặc hành vi sai trái liên quan đến vụ tấn công. Trong một loạt bài đăng trên mạng Truth Social của ông hôm thứ Năm, ông Trump gọi Ủy ban 6 tháng Giêng là “Ủy ban không được lựa chọn của những kẻ côn đồ chính trị.”
Ủy ban Hành động chính trị của cựu tổng thống, Save America PAC, từ hôm nay thứ Năm đã bắt đầu phát sóng một quảng cáo lên truyền hình quốc gia cáo buộc đảng Dân Chủ dàn dựng các cuộc điều trần để thu hút sự chú ý của người dân khỏi tình trạng lạm phát cao, tình trạng thiếu sữa công thức cho trẻ em, cuộc chiến ở Ukraine và các vấn đề khác mà người Mỹ phải đối mặt. Chiến dịch quảng cáo trị giá $500,000 sẽ chạy đến cuối tuần.
Một phần quan trọng của phiên điều trần hôm thứ Năm sẽ tập trung vào các hoạt động của Proud Boys, một nhóm cực hữu bạo lực dẫn đầu vụ tấn công chết người khi các nhà lập pháp đang họp để kiểm phiếu của Cử Tri Đoàn mà kết quả sẽ đưa ông Joseph Biden vào Tòa Bạch Ốc với tư cách người thắng cử cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 3 tháng Mười Một 2020.
Một nhân chứng quan trọng trong buổi điều trần hôm nay sẽ là ông Nick Quested, một nhà làm phim tài liệu người Anh, người đã quay phim các thành viên của nhóm Proud Boys trong những ngày trước ngày 6 tháng Giêng và trong chính ngày hôm đó. Ông Quested có mặt khi các thành viên của Proud Boys hành hung các sĩ quan Cảnh sát Capitol trong những giây phút đầu của cuộc tấn công. Một thành viên của Proud Boys có mặt tại thời điểm đó là Joseph Biggs, vào đầu tuần này đã bị bồi thẩm đoàn buộc tội âm mưu phản loạn cùng với bốn thành viên khác của nhóm cực đoan. Ông Biggs và hai thành viên một thời khác của Proud Boy đã không nhận tội những cáo buộc đó.
Một nhân chứng khác sẽ là bà Caroline Edwards, một cảnh sát Capitol, người đã bị thương trong những giây phút đầu của vụ tấn công.
Một nội dung trọng tâm trong các cuộc điều trần tương lai có thể sẽ là chiến dịch gây áp lực của ông Trump và các quan chức chiến dịch của ông lên Bộ Tư pháp để buộc bộ này can thiệp vào cuộc bầu cử. Ông Trump đã xung đột với Bộ trưởng Tư pháp khi đó là ông William Barr về những cáo buộc gian lận bầu cử. Ông Barr, người gần đây đã được Ủy ban 6 tháng Giêng phỏng vấn, luôn nói rằng cuộc đánh giá của Bộ Tư Pháp đã không tìm thấy bằng chứng nào về việc gian lận trên diện rộng có thể lật ngược kết quả của cuộc bầu cử. Ông Barr rời chức vụ vào tháng Mười Hai năm 2020.
Người thay thế ông Barr, Quyền Bộ trưởng Tư pháp Jeffrey Rosen, đã được ủy ban mời ra làm chứng công khai tại một trong các phiên điều trần. Ông Rosen và cấp phó của ông, Richard Donoghue, đã chống lại nỗ lực của ông Trump và các đồng minh nhằm đặt một quan chức tư pháp khác, Jeffrey Clark, lên làm người đứng đầu của bộ. Ông Trump đã từ bỏ ý tưởng này sau khi các quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp đe dọa sẽ từ chức ngay lập tức nếu ông chỉ định ông Clark là người đứng đầu của bộ.
Đọc thêm:
