Bà Liz Truss, 47 tuổi, sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Vương quốc Anh sau khi giành chiến thắng trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo đảng Bảo Thủ cầm quyền vào thứ Hai 5 Tháng Chín 2022. Bà cam kết sẽ thúc đẩy việc giảm thuế đã hứa, giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng và giá cả sinh hoạt ngày càng trầm trọng.
Theo hãng tin Anh Reuters, bà Truss, hiện là Ngoại trưởng Anh, đã đánh bại cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak trong cuộc bỏ phiếu của các đảng viên đảng Bảo Thủ, giành được 81,326 phiếu bầu so với 60,399 phiếu của ông Sunak. Ông Sunak đã thừa nhận thất bại: “Ngay bây giờ chúng ta hãy đoàn kết với nhau sau thủ tướng mới, bà Liz Truss, khi bà ấy chèo lái đất nước vượt qua thời kỳ khó khăn”, ông Sunak viết trên Twitter.
Bà Truss sẽ kế nhiệm ông Boris Johnson, người đã buộc phải từ chức thủ tướng Anh hồi Tháng Bảy sau nhiều tháng bê bối khiến sự ủng hộ chính quyền của ông bị giảm sút và nhiều bộ trưởng đã từ chức để buộc ông phải ra đi.
Ông Johnson sẽ đến Scotland gặp Nữ hoàng Elizabeth vào thứ Ba 6 Tháng Chín 2022 để chính thức đệ đơn từ chức. Bà Truss sẽ đi cùng ông ta và sẽ được Nữ hoàng yêu cầu thành lập chính phủ.
“Tôi biết bà ấy có kế hoạch đúng đắn để giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, đoàn kết đảng của chúng ta và tiếp tục công việc tuyệt vời là đoàn kết và thúc đẩy đất nước của chúng ta. Bây giờ là lúc tất cả những người Bảo Thủ phải ủng hộ bà ấy 100%,” ông Johnson viết trên Twitter.
Bà Truss sẽ trở thành thủ tướng thứ tư của Vương quốc Anh và của đảng Bảo Thủ cầm quyền kể từ cuộc bầu cử năm 2015. Trong bảy năm qua nước Anh đã đi từ cuộc khủng hoảng này tới cuộc khủng hoảng khác, và giờ đây đang phải đối mặt với một cuộc suy thoái kéo dài, lạm phát đã đạt mức hai con số vào Tháng Bảy.
***
Ngay sau khi kết quả bầu cử được công bố, bà Truss nói: “Tôi sẽ đưa ra một kế hoạch táo bạo để giảm thuế và phát triển nền kinh tế của chúng ta. Tôi sẽ giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng, giải quyết các hóa đơn năng lượng của người dân, nhưng cũng giải quyết các vấn đề dài hạn mà chúng ta có về cung cấp năng lượng.”
Bà Truss đang phải đối mặt với khủng hoảng tài chính gia đình, bất ổn trong công nghiệp, suy thoái và chiến tranh ở châu Âu, nơi Anh là nước ủng hộ hàng đầu cuộc kháng chiến của Ukraine.
Trong vòng vài phút sau chiến thắng của bà Truss, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp từ lĩnh vực khách sạn đến sản xuất và công nghiệp hóa chất đã yêu cầu chính phủ trợ giúp để đối phó với chi phí năng lượng tăng cao và thị trường lao động thắt chặt, có nguy cơ làm nhiều công ty phải phá sản.
Bà Truss cam kết sẽ hành động nhanh chóng, trong vòng một tuần, bà sẽ đưa ra kế hoạch giải quyết các hóa đơn năng lượng đang tăng cao và đảm bảo nguồn cung cấp nhiên liệu trong tương lai.
Khi tranh cử bà đã cam kết sẽ loại bỏ việc tăng thuế và cắt giảm các loại thuế trong một hành động mà một số nhà kinh tế cho rằng sẽ tiếp tục thúc đẩy lạm phát hiện đã ở mức kỷ lục. Cam kết của bà đã khiến một số nhà đầu tư bán phá giá đồng bảng Anh và trái phiếu chính phủ.
Ông Kwasi Kwarteng, người được cho sẽ là bộ trưởng tài chính, đã tìm cách xoa dịu thị trường vào hôm thứ Hai 5 Tháng Chín. Trong một bài báo của Financial Times, ông nói rằng mặc dù sẽ có “một số nới lỏng tài chính” dưới thời bà Truss, chính quyền vẫn sẽ hành động “một cách có trách nhiệm về tài chính”.
Bà Truss phải đối mặt với một danh sách dài những việc cần làm, tốn kém và đầy thách thức mà các đảng đối lập cho rằng nó phản ánh 12 năm hoạt động kém hiệu quả của chính phủ Bảo Thủ. Một số đảng chính trị đã kêu gọi tổ chức một cuộc tổng tuyển cử sớm – điều mà Truss không chấp nhận.
Nhà lập pháp kỳ cựu của đảng Bảo Thủ David Davis mô tả những thách thức mà bà Truss phải đối mặt là “khó khăn lớn thứ hai trong các thủ tướng thời hậu chiến” sau bà Thủ tướng Margaret Thatcher của đảng Bảo Thủ vào năm 1979.
Trong khi người tiền nhiệm của bà, Thủ tướng Boris Johnson, được coi là người rất nhiệt thành ủng hộ cuộc kháng chiến và được người dân Ukraine ngưỡng mộ, bà Truss cũng tỏ ra là người cứng rắn chống lại Tổng thống Nga Vladimir Putin. Điện Kremlin cảnh báo rằng với bà Liz Truss làm Thủ tướng Anh, mối quan hệ tồi tệ giữa hai nước có thể trở nên tồi tệ hơn nữa.
Đọc thêm: