Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đẩy mạnh việc chấn chỉnh ngành an ninh và thực thi pháp luật trong lúc cuộc kháng chiến chống Nga vẫn hết sức căng thẳng ở vùng Donbass và nhiều nơi khác của đất nước.
Hôm thứ Hai 18 Tháng Bảy, ông Zelensky đã bất ngờ đình chỉ chức vụ 28 quan chức an ninh, chỉ một ngày sau khi ông cho thay thế hai quan chức cao cấp trong chính phủ: giám đốc Cục An ninh (SBU), ông Ivan Bakanov và Tổng Công tố, bà Iryna Venediktova.
Quyết định ngưng chức ông Bakanov và bà Venediktova gây ngạc nhiên, dù gần đây đã có nhiều lời than phiền về hai nhân vật này sau các vụ điệp viên Nga thâm nhập vào cơ quan an ninh Ukraine bị phát hiện. Ông Bakanov là bạn từ thuở ấu thơ của Tổng thống Zelensky và được ông Zelensky bổ nhiệm đứng đầu cơ quan SBU đầy quyền lực của đất nước. Bà Venediktova được quốc tế ca ngợi trong nỗ lực thu thập các bằng chứng tội phạm chiến tranh chống lại các chỉ huy quân đội Nga, kể cả Tổng thống Nga Vladimir Putin – những kẻ đã tàn phá các thành phố và giết hại thường dân Ukraine.
Ông Zelensky cũng đã bổ nhiệm ông Vasyl Maliuk, hiện là phó giám đốc SBU, lên thay ông Bakanov. Ông Maliuk, 39 tuổi, được biết nhiều nhờ thành tích chống tham nhũng trong cơ quan SBU. Việc bổ nhiệm ông Maliuk cũng được coi là một phần trong nỗ lực loại bỏ những quan chức thân Nga trong guồng máy an ninh của đất nước.
_______
Trong một thông điệp truyền hình đêm Thứ Hai, khi công bố ngưng chức 28 quan chức an ninh, ông Zelensky nói “cuộc kiểm tra nhân sự” của Sở An ninh Ukraine vẫn đang tiếp tục “ở các cấp khác nhau, các lĩnh vực tập trung khác nhau. Nhưng lý do thì giống nhau – là kết quả làm việc đáng thất vọng”.
Quyết định của Tổng thống Zelensky đã thu hút sự chú ý vào một cuộc chiến bóng tối giữa Nga và Ukraine khi cả hai nước đều đang tìm cách xâm nhập mạng lưới an ninh của đối thủ để thu thập những thông tin tình báo quan trọng và thực hiện các hoạt động phá hoại từ bên trong. Do vậy, một nhiệm vụ khẩn cấp của cả hai bên là tìm kiếm và vô hiệu hóa bất kỳ ai được cho là hợp tác với kẻ thù.
Phát biểu trên truyền hình vào cuối ngày hôm qua Chủ Nhật 17 Tháng Bảy về quyết định sa thải hai quan chức cao cấp của chính phủ, ông Zelensky lưu ý rằng Ukraine đã mở hàng trăm cuộc điều tra tội phản quốc đối với nhân viên các cơ quan thực thi pháp luật. ng Zelensky không nói ông cách chức hai quan chức nói trên do nghi ngờ họ phản quốc; cả hai đều được coi là đồng minh của ông Zelensky.
Tổng thống Zelesnkiy cho biết, đến nay Ukraine đã khởi xướng 651 vụ án hình sự chống lại nhân viên các cơ quan thực thi pháp luật, cũng như văn phòng công tố và các cơ quan điều tra về các hoạt động phản quốc và cộng tác với kẻ thù”. “Một loạt tội ác như vậy đặt ra những câu hỏi rất nghiêm trọng đối với ban lãnh đạo có liên quan,” ông nói.
Những cụ ông cụ bà xếp hàng bên ngoài nhà bưu điện của thành phố đổ nát Mariupol hôm 18 tháng Bảy 2022 để chờ rút tiền lương hưu. Sau những trận chiến đẫm máu, thành phố đã bị quân Nga chiếm đóng từ hơn một tháng trước, Ảnh Stringer/Anadolu Agency via Getty Images
Mặc dù phần lớn người dân Ukraine đoàn kết chung quanh chính phủ ở Kyiv để kháng chiến chống lại cuộc xâm lược của Nga, các mối quan hệ sâu sắc về lịch sử và văn hóa giữa Ukraine và Nga đã khiến người dân một số vùng ủng hộ Moscow.
Hiện tượng này thể hiện rõ ở phía nam của Ukraine gần bán đảo Crimea đã bị sáp nhập vào Nga năm 2014 và ở một số khu vực phía đông gần biên giới Nga. Các quan chức Ukraine cho biết sự ủng hộ đó đã biến thành sự hỗ trợ thiết thực cho các lực lượng Nga kể từ cuộc xâm lược.
Ông Zelensky hôm Chủ Nhật đề cập đến “việc chuyển giao thông tin bí mật cho kẻ thù, cũng như các hình thức hợp tác khác với các cơ quan đặc biệt của Moscow” và nói rằng tất cả mọi người “hoạt động vì lợi ích của Liên bang Nga sẽ phải bị truy cứu trách nhiệm.”
Yevhen Yenin, Thứ trưởng thứ nhất Bộ Nội vụ Ukraine, cho biết, kể từ khi chiến tranh bắt đầu, đã có hơn 800 người bị tình nghi tham gia phá hoại và do thám cho Nga đã bị bắt giữ và bàn giao cho Cơ quan An ninh Ukraine.
Ukraine gần đây đã phát hiện một âm mưu của Nga nhằm vào giới lãnh đạo của chính phủ Ukraine, đồng thời lưu ý rằng hiện có 123 nhóm phản động với ít nhất 1,500 thành viên đang hoạt động như một bộ phận của các cơ quan thực thi pháp luật Ukraine.
Các quan chức Mỹ cho biết hôm Chủ Nhật rằng họ đã làm việc với Kyiv trong nhiều năm để cải thiện an ninh trong các hoạt động của chính phủ và tìm ra những “con bọ” của Nga trong các cơ quan tình báo Ukraine.
Từ góc độ khác, một số nhà quan sát cho rằng, hành động đình chỉ và sa thải nhiều quan chức an ninh được thực hiện nhằm củng cố quyền kiểm soát của Tổng thống Zelensky đối với bộ máy quân đội và an ninh, vốn đang được lãnh đạo bởi những quan chức được bổ nhiệm trước khi nổ ra cuộc chiến tranh với Nga.
Các diễn biến liên quan:
-Khi người Ukraine nỗ lực chống lại những kẻ phá hoại và các cảm tình viên của Nga trong hàng ngũ của họ, thì người Nga đang phải đối đầu với một lực lượng nổi dậy có tổ chức và ngày càng hiệu quả đang nhắm mục tiêu ám sát các nhân vật được Kremlin ủy nhiệm để cai trị các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
-Các quan chức thân Nga đã thực hiện nhiều biện pháp để thắt chặt kiểm soát người dân tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, chẳng hạn như hình sự hóa những lời chỉ trích Nga. Tuy nhiên, Ukraine tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công thành công vào các kho đạn dược quan trọng của Nga nằm sâu trong lãnh thổ bị chiếm đóng – một việc khó có thể thực hiện nếu không có vai trò nội ứng của các lực lượng nằm vùng phía sau phòng tuyến của địch.
-Trong diễn biến liên quan, hôm Thứ Hai, bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã đến thăm các đơn vị quân Nga đang tham chiến ở Ukraine và ra lệnh cho quân đội ưu tiên tập trung vào việc tiêu diệt các trận địa pháo và hỏa tiễn tầm xa của Ukraine. Chỉ thị của Shoigu cho thấy Nga thực sự lo lắng về những thiệt hại mà các hệ thống pháo hỏa tiễn Himars M142 của Mỹ, M270 MLRS của NATO viện trợ cho Ukraine gây ra cho các kho vũ khí và các cơ sở hậu cần của quân đội Nga.
-Đệ nhất phu nhân Ukraine, bà Olena Zelenska, đã có mặt tại thủ đô Washington của Mỹ trong một loạt sự kiện quan trọng. Hôm nay Thứ Hai, bà Olena đã gặp gỡ ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Ngày mai Thứ Ba, bà Olena sẽ gặp người tương nhiệm tại Hoa Kỳ, đệ nhất phu nhân Jill Biden và sẽ có bài phát biểu trước Quốc Hội Hoa Kỳ vào Thứ Tư.
Đọc thêm:
