Tổn thất về quân sự của Nga gia tăng từng ngày, nền kinh tế chịu áp lực nặng nề từ các lệnh trừng phạt của phương Tây và quân đội NATO có thể sẽ sớm đặt căn cứ dọc theo biên giới của Nga; nhưng đối với nhiều người Nga, thất bại trong cuộc chiến ở Ukraine vẫn là điều không tưởng.
Phần lớn người dân Nga, nhất là các thế hệ già và tầng lớp lao động, tin vào lời tuyên truyền của nhà nước. Truyền thông của nhà nước lấp đầy màn hình ti vi của họ hình ảnh những đoàn xe tăng Nga, dường như không thể nào ngăn cản nổi, đang tiến qua các vùng nông thôn Ukraine. Các chương trình phân tích-bình luận (talk-show) độc hại đang tô vẽ cuộc xung đột như một chương mới trong cuộc chiến của đất nước họ chống lại chủ nghĩa phát xít.
Ngay cả trong những người Nga có học vấn cao hơn và trẻ hơn, nỗi bất an về kinh tế và những thất bại quân sự vẫn chưa kết tinh thành một ý thức về thảm họa quốc gia, theo nhiều cư dân ở thủ đô Moscow và tỉnh Siberia của Nga. Họ nói với The New York Times trong điều kiện ẩn danh vì sắc lệnh của Putin đòi xử lý hình sự mọi lời chỉ trích, hoặc sử dụng từ “chiến tranh”, để mô tả những việc mà quân Nga đang làm ở Ukraine.
Các quan chức phương Tây và Ukraine nói hàng nghìn binh sĩ Nga đã thiệt mạng trong cuộc xung đột. Nhưng các tin tức, báo cáo về số thương vong của quân đội Nga đã bị nhà nước kiểm duyệt gắt gao; họ đặc biệt bưng bít thông tin trong các gia đình thuộc tầng lớp lao động để loại trừ khả năng những thảm kịch của các địa phương hợp thành một nỗi đau thương quốc gia.
Theo những người được phỏng vấn, khả năng của chính phủ Nga trong việc bảo vệ người dân khỏi tác động tồi tệ nhất của các biện pháp trừng phạt kinh tế ngày càng hà khắc là một lý do chính khác khiến sự bất an mơ hồ của người dân không lan tỏa thành nỗi hoảng loạn hay các cuộc biểu tình kéo dài.
Giá cả đang tăng đều đặn, nhưng bất chấp sự rút đi khỏi Nga của nhiều công ty phương Tây, các hàng hóa căn bản vẫn được cung cấp rộng rãi. Các biện pháp kiểm soát tiền tệ do chính phủ đưa ra đã đẩy giá đồng rúp lên một cách giả tạo, tạo ra cảm giác ổn định ngay cả khi Nga đang đối mặt với sự cô lập về kinh tế.
Một chủ doanh nghiệp nhỏ ở thành phố Novosibirsk thuộc tỉnh Siberia cho biết, chiến tranh càng kéo dài, đồng rúp càng mạnh lên, đề cập đến các biện pháp khẩn cấp mà ngân hàng trung ương Nga thực hiện nhằm nâng đỡ giá trị đồng rúp bằng cách tăng lãi suất tiết kiệm và khiến cho việc tìm mua ngoại tệ trở nên cực kỳ khó khăn.
Phần lớn không phận của châu Âu đã đóng cửa đối với máy bay Nga và các ngân hàng Nga đã bị ngắt kết nối với các hệ thống thanh toán của phương Tây. Nhưng sau thời gian gián đoạn ban đầu, những người Nga giàu có đã tìm ra cách tiếp tục đi nghỉ ở các điểm đến nổi tiếng ở Pháp và Ý, làm tăng thêm cảm giác bình thường trong người dân Nga.
Và ngay cả một số người Nga lúc đầu phản đối cuộc xâm lược nay cũng nói rằng đất nước của họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục chiến đấu cho đến khi chiến thắng, ngay cả khi điều đó làm tăng nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
Nhiều người Nga tin rằng cuộc chiến đã không còn là hành vi chống lại Ukraine mà đã biến thành một cuộc xung đột ủy nhiệm với Hoa Kỳ và NATO, những thế lực mà theo họ là đang khai thác cuộc xung đột để tiêu diệt quốc gia của họ.
Được phương Tây khuyến khích và hỗ trợ, sau các cuộc phản công thành công, các quan chức Ukraine đang kêu gọi đuổi các lực lượng Nga khỏi toàn bộ lãnh thổ của Ukraine – bao gồm cả bán đảo Crimea mà Moscow sáp nhập vào năm 2014 và hầu hết người dân Nga coi là một phần lãnh thổ không thể thiếu của đất nước họ. Đồng thời, NATO cũng sẵn sàng mở rộng tới sát biên giới Nga sau quyết định của Phần Lan và Thụy Điển về việc xin gia nhập liên minh quân sự này.
Những điều đó đã giúp cho guồng máy tuyên truyền của Kremlin bắt đầu miêu tả cuộc xâm lược vô cớ của Nga vào Ukraine thành một cuộc chiến phòng thủ vì sự tồn vong của nhà nước Nga, một chủ đề đầy cảm xúc trong một quốc gia luôn tự hào về việc cùng nhau đẩy lùi những kẻ xâm lược nước ngoài trong nhiều thế kỷ.
Đọc thêm:
