Ngày 8 Tháng Ba, bà Olena Zelenska cho đăng một bức ngỏ thay bài trả lời chung gửi đến truyền thông thế giới, đặc biệt những người hâm mộ và muốn phỏng vấn bà, nêu chi tiết những gì bà mô tả là “hoạt động sát hại hàng loạt thường dân Ukraine”.
Những tuần gần đây, Đệ nhất phu nhân Ukraine liên tục sử dụng mạng xã hội để đánh động dư luận thế giới về thảm cảnh đang xảy ra trên đất nước bà. Tuy nhiên không có bài nào gửi đi một “thông điệp trực tiếp” như lá thư ngỏ, trong đó kết thúc bằng lời kêu gọi dân chúng Ukraine thống nhất và đoàn kết: “Chúng ta sẽ chiến thắng. Đoàn kết là tình yêu dành cho Ukraine. Vinh quang cho Ukraine!”.
Khi chồng bà, Tổng thống Volodymyr Zelensky, nổi lên như một gương mặt đại diện cho sức kháng cự kiên cường của quân dân Ukaine, Olena Zelenska cũng nổi tiếng không kém. Sự bế tắc trên mặt trận dẫn đến những vụ bắn phá bừa bãi của Nga càng biến Zelenska thành nhân chứng sống cho hành động tàn ác của quân Nga, đặc biệt trong vụ pháo kích một bệnh viện phụ sản mới đây tại thành phố bị bao vây Mariupol.
Khi Nga lần bắt đầu xâm lược Ukraine ngày 24 Tháng Hai, Olena Zelenska tuyên bố trong một video: “Tôi tin các nhóm phá hoại của kẻ thù đã lẻn vào Kyiv và mục tiêu số một là tôi. Gia đình tôi là mục tiêu thứ hai”. Tổng thống Ukraine hiểu rằng Putin có thể làm bất cứ điều gì để đạt được mục đích, kể cả phái người ám sát đối thủ và giết phụ nữ trẻ con.
Vì vậy, nơi ở của Đệ nhất phu nhân và hai con là bí mật. Tuy nhiên, Zelenska không ẩn náu trong im lặng mà bà đóng vai trò tích cực trên mạng xã hội, truyền cảm hứng cho người dân, khuyến khích những người Nga biết lẽ phải chống lại Putin và đạo quân xâm lược của ông ta, đồng thời thu hút sự ủng hộ từ phần còn lại của thế giới. Chỉ tính riêng trên nền tảng Instagram, bà đã có 2.4 triệu người theo dõi.
Lá thư ngỏ có tiêu đề “Tôi làm chứng”, mở đầu bằng cách Zelenska nhớ lại những gì xảy ra trong ngày 24 Tháng Hai, khi quân Nga xua quân vào đất nước bà với niềm tin chỉ cần tối đa ba ngày là dân Ukraine sẽ nổi dậy lật đổ chính phủ đương nhiệm, và lực lượng Nga tiến vào Kyiv mà không gặp phản ứng nào đáng kể như từng xảy ra tại bán đảo Crimea.
Bà viết: “Xe tăng Nga vượt biên giới Ukraine, máy bay xâm nhập không phận của chúng tôi, các bệ phóng hoả tiễn bao vây những thành phố của chúng tôi. Bất chấp bộ máy tuyên truyền Nga gọi đây là một ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’, trên thực tế, đó là chiến dịch sát hại hàng loạt thường dân Ukraine”.
Theo trang web của Đại hội Phụ nữ Ukraine được lập để vận động bình đẳng giới, Olena Zelenska sinh vào Tháng Hai 1978. Bà gặp chồng tương lai tại trường Trung học Kryvyi Rih Gymnasium №95 ở thành phố miền Nam Kryvyi Rih, quê nhà của cả hai. Sau đó bà theo học kiến trúc tại Học viện Kinh tế Kryvyi Rih, tốt nghiệp năm 2000. Hai người kết hôn năm 2003 và một năm sau, con gái Oleksandra chào đời. Năm 2013, họ có thêm con trai Kyrylo.
Giống như chồng, có bằng luật, Zelenska cũng rời khỏi lĩnh vực học thuật để chuyển sang kinh doanh biểu diễn. Theo hãng thông tấn Ucraina UNIAN, bà đã giúp chồng dàn dựng các chương trình hài kịch KVN trên kênh Russian TV, và sau đó trở thành nhà biên kịch của công ty sản xuất phim truyền hình Kvartal 95 Studio do bà đồng sáng lập.
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho tạp chí Vogue Ukraine năm 2019, ngay sau khi chồng lên làm tổng thống sau cuộc bầu cử căng thẳng và kịch tính, Zelenska tự mô tả là “một người không thích công khai mà chỉ muốn lui vào hậu trường”. Khi Zelensky bắt đầu nói về tham vọng chính trị, Zelenska tỏ ra không ấn tượng lắm. Trong cuộc phỏng vấn với Vogue, bà nhớ lại: “Tôi không quá vui khi trước kế hoạch tranh cử của chồng. Nhưng tôi hiểu mọi thứ sẽ thay đổi, và chúng tôi sẽ đối mặt những khó khăn gì”.
| Bà kể rằng mình thoạt đầu không hề biết chồng muốn tranh cử tổng thống và chỉ biết điều đó qua… mạng xã hội vào ngày 1 Tháng Một 2019 khi Volodymyr Zelensky tuyên bố tranh cử. Bà kể, vài tháng sau khi Volodymyr Zelensky đắc cử: “Tôi hỏi, ‘Tại sao anh không cho em biết?’, Zelensky trả lời: ‘Tại anh… quên”. |
Trong ba năm kể từ khi đảm nhận vai trò Đệ nhất phu nhân, Zelenska đã tháp tùng chồng trong nhiều chuyến thăm chính thức khắp thế giới, đến Mỹ, Nhật Bản, Pháp… “Cương vị của tôi cho phép tôi tập trung vào nhiều vấn đề gần gũi với trái tim mình, từ sức khỏe trẻ em, bình đẳng cho tất cả người dân Ukraine, đến ngoại giao văn hóa” – bà nói với Vogue. Một trong những chiến dịch ý nghĩa của Zelenska là cải thiện bữa ăn cho học sinh ở trường. Bà có những chuyến đi tìm hiểu thực tế và học hỏi tại Latvia, Nhật Bản, Mỹ và một số quốc gia khác.
Dĩ nhiên hiện nay Zelenska phải tập trung vào cuộc chiến sinh tồn. Đầu Tháng Ba, bà thiết lập một kênh Telegram để đưa ra “Hướng dẫn hành động và sống sót trong thời chiến”… Vài giờ sau khi đưa ra bức thư ngỏ, Zelenska (từng nhập viện năm 2020 vì nhiễm Covid-19), đã cập nhật trên tài khoản Instagram hình ảnh những bệnh nhân ung thư trẻ đi lánh nạn và điều trị ở Ba Lan. Bà viết: “Đây là những bệnh nhân ung thư nhỏ tuổi của Ukraine. Các em ra đi từ tầng hầm bệnh viện, nơi các em trốn pháo kích nhiều ngày qua. Các em đang băng qua biên giới Ba Lan để tìm kiếm sự an toàn và quan trọng nhất là được tiếp tục điều trị. Không có kẻ xâm lược nào trên thế giới có thể ngăn cản các em thắng cuộc chiến chống lại bệnh tật!”.
Tháng Chín năm ngoái, khi đến Washington DC, Olena Zelenska nói về vai trò mình với tư cách Đệ nhất phu nhân: “Tôi tin rằng ngày nay chúng ta [các quốc gia trên thế giới] có rất nhiều điểm chung. Những hệ giá trị, tư tưởng cũng như những khó khăn tương tự”.
Suốt hai tuần qua, người dân Ukraine được khích lệ tinh thần với những bài viết trên mạng xã hội của Olena Zelenska. Vài ngày sau khi quân Nga tấn công Ukraine, bà đưa lên mạng ảnh lá cờ Ukraine và nói:
“Hỡi những dân Ukraine thân mến! Hôm nay tôi đang nhìn tất cả quý vị: Những người tôi thấy trên tivi, trên đường phố, trên internet. Tôi thấy bài viết và video của quý vị. Và quý vị biết không? Quý vị thật tuyệt vời đến mức đáng kinh ngạc. Tôi tự hào khi được sống với quý vị và ở cùng một đất nước… Hôm nay tôi sẽ không còn hoảng sợ và rơi nước mắt. Tôi sẽ bình tĩnh và tự tin. Các con tôi đang nhìn tôi, tôi sẽ ở cạnh chúng và bên cạnh chồng tôi và với quý vị. Tôi yêu mến quý vị! Tôi yêu Ukraine!”.
Trong một post khác, Zelenska đăng hình một em bé quấn trong chăn. Bà viết: “Đứa trẻ này được sinh ra trong hầm trú bom Kyiv… Mặc dù chiến tranh, vẫn có bác sĩ và những người chăm sóc tận tình trên đường phố của chúng ta bên cạnh đứa bé gái này. Bé sẽ được bảo vệ… Hỡi đồng bào thân yêu, chúng ta là quân đội, quân đội là chúng ta. Và những đứa trẻ sinh ra trong hầm trú bom sẽ được sống trong một đất nước yên bình mà nền hòa bình ấy có được là nhờ chúng ta có thể tự bảo vệ mình”.
_________
Volodymyr Zelensky và dòng máu Do Thái
Giới chức Ukraine: Một âm mưu ám sát Tổng thống Zelensky bị phá vỡ
