Việc sát hại cựu Thủ tướng Shinzo Abe làm nổi bật mối liên hệ giữa các chính trị gia Nhật Bản với Giáo hội Thống Nhất, còn gọi là Moonies – một giáo phái có màu tà đạo xuất xứ từ Hàn Quốc.
Hung thủ sát hại ông Shinzo Abe, Tetsuya Yamagami, 41 tuổi, khai với cơ quan điều tra rằng anh ta giết ông Abe vì ông có mối quan hệ mật thiết với giáo phái Moonies mà mẹ của anh ta là một thành viên. Yamagami nói những khoản đóng góp tiền bạc lớn của mẹ anh ta cho giáo phái Moonies đã khiến kinh tế gia đình khánh tận và gây ra nhiều đau khổ cho anh.
Giáo hội Thống nhất là gì?
Giáo phái Moonies, tên đầy đủ là Liên đoàn Gia đình vì Hòa bình và Thống nhất Thế giới (Family Federation for World Peace and Unification), tiền thân là Hội Thánh Linh vì Sự Thống Nhất của Cơ Đốc Giáo Thế giới (the Holy Spirit Association for the Unification of World Christianity), và được gọi tắt là Giáo hội Thống Nhất (Unification Church) được thành lập vào năm 1954 tại thành phố cảng Busan của Hàn Quốc. Người sáng lập giáo hội, ông Moon Sun-myung là mục sư phái Trưởng Lão (Presbyterian) đã bị rút phép thông công. Ông ta tuyên bố mình là người được Đức Chúa Trời sai xuống thế gian để hoàn thành công việc còn dang dở của Chúa Giê-su Ki Tô. Ông ta cũng tự xưng mình là Đấng Cứu Thế (Messiah) và là người chống cộng cuồng nhiệt.
Bị công chúng rộng rãi coi là một giáo phái có hơi hướng tà đạo nhưng Giáo hội Thống nhất đã truyền sang phương Tây vào cuối những năm 1950 và lan mạnh trên khắp thế giới vào những năm 1990. Chi nhánh Nhật Bản của giáo hội được mở vào năm 1959 và có tới 600,000 thành viên. “Giáo chủ” Moon Sun-myung được biết đã xây dựng cả một đế chế kinh doanh với hàng trăm công ty ở nhiều quốc gia, kinh doanh cả trường đại học, bệnh viện, nhật báo và các đoàn ca nhạc.
Hoạt động nổi bật nhất của giáo phái là tổ chức những đám cưới tập thể, lên tới hàng ngàn cặp nam-nữ, có khi đến từ nhiều nước khác nhau, nhắm tới xây dựng một thế giới tôn giáo đa văn hóa. Để tạo thuận lợi cho hoạt động này, cũng như giáo phái Pháp Luân Công (Falun Gong) của Trung Quốc, giáo phái Moonies lập nhiều công ty truyền thông, xuất bản báo chí ở Hàn Quốc, Nhật Bản và Hoa Kỳ – tờ Washington Times ở Mỹ là ấn bản của giáo phái này, theo tin Reuters.
Từ một nỗi phẫn nộ
Người đứng đầu chi nhánh Nhật Bản của giáo phái xác nhận mẹ của nghi phạm Tetsuya Yamagami là một thành viên của nhà thờ. Tuy nhiên, người đứng đầu chi nhánh Tomihiro Tanaka từ chối bình luận về thông tin những món đóng góp lớn của mẹ Yamagami đã khiến gia đình anh ta rơi vào tình trạng căng thẳng tài chính trầm trọng và nói rằng đóng góp cho giáo hội từ các thành viên là việc làm tự nguyện.
Tại một cuộc họp báo mà chỉ các hãng truyền thông hàng đầu của Nhật Bản mới được mời, ông Tanaka nói rằng mẹ của nghi phạm Yamagami là một thành viên của giáo phái từ khoảng năm 1998 và đã tham dự các sự kiện của nó cho đến cách đây hai tháng. Bản thân nghi phạm 41 tuổi không tham gia giáo hội.
Truyền thông Nhật Bản đưa tin rộng rãi rằng Yamagami, một cựu thành viên của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, nói mẹ anh đã quyên góp rất nhiều tiền cho giáo hội, làm đảo lộn tình hình tài chính của gia đình của họ. Nhưng báo chí không thể liên lạc với mẹ của Yamagami để đưa ra bình luận.
Ông Tanaka từ chối bình luận về khoản đóng góp của người mẹ, nhưng cho biết giáo hội không ép buộc tín đồ đóng góp trái với ý muốn của họ. Ông ta nói dường như mẹ của Yamagami bị phá sản vào năm 2002.
“Chúng tôi cảm thấy bối rối và khó hiểu tại sao sự phẫn nộ chống lại giáo hội lại dẫn đến việc giết hại cựu Thủ tướng Abe”, ông Tanaka nói tại cuộc họp báo, hãng Kyodo cho biết.
Quan hệ chính trị và giáo phái
Trong nhiều thập niên, mối quan hệ chặt chẽ giữa giáo phái Moonies và các nhân vật quyền lực trong đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền là một bí mật ít được thảo luận trong chính trị Nhật Bản.
Nhưng cái chết của ông Abe và những cáo buộc của nghi phạm với giáo phái đã buộc mọi người phải chú ý tới mối quan hệ đó khi tìm kiếm câu trả lời cho một trong những vụ bạo lực chính trị tồi tệ nhất kể từ sau chiến tranh thế giới thứ hai.
Mặc dù không phải là thành viên của giáo phái, cựu Thủ tướng Abe và ông ngoại quá cố của ông, ông Nobusuke Kishi, cũng là một cựu thủ tướng Nhật Bản, được công khai biết đến là những người ủng hộ giáo phái này. Hung thủ Yamagami tin rằng ông Kishi có vai trò trong việc thành lập giáo pháo Moonies ở Nhật Bản. “Chính ông Kishi là người đã đưa giáo phái phá hủy gia đình tôi nên tôi đã nhắm vào cháu trai của ông ấy”, báo chí Nhật Bản dẫn lời anh ta nói với các nhà điều tra. Các quan chức cảnh sát địa phương từ chối bình luận.
Jeffrey J Hall, một chuyên gia về chủ nghĩa dân tộc tại Đại học Nghiên cứu Quốc tế Kanda, cho biết Giáo hội Thống nhất đã tham gia vào chính trị bảo thủ ở Nhật Bản kể từ thời ông ngoại của Abe. “Giáo phái này là một trong những cơ sở của LDP kể từ thời Chiến tranh Lạnh khi giáo phái là đồng minh đáng tin cậy của giới chính trị bảo thủ Nhật Bản chống lại chủ nghĩa cộng sản. Họ đã làm việc với phe Kishi của đảng LDP, mà sau này trở thành phe Abe,” giáo sư Hall nói, theo báo Financial Times.
Giáo phái không thừa nhận đã cung cấp các khoản đóng góp tài chính cho đảng LDP. Nhưng ông Hall cho biết luật nghiêm ngặt về vận động chính trị Nhật Bản dẫn tới chuyện các đảng chính trị không nhất thiết liên kết với cử tri qua đóng góp tài chính mà những mối liên hệ phi tiền tệ cũng hết sức quan trọng.
“Các nhóm tôn giáo có thể cung cấp một thành phần cử tri rất đáng tin cậy, những người chắc chắn sẽ đi bỏ phiếu trong ngày bầu cử, chắc chắn sẽ bỏ phiếu cho đảng của bạn, có thể cung cấp tình nguyện viên cho chiến dịch tranh cử của bạn,” ông Hall nói.
Vào tháng Chín năm ngoái, ông Abe đã xuất hiện tại một sự kiện do người vợ góa của người sáng lập giáo phái Moonies tổ chức. Sự kiện còn có sự góp mặt của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump với tư cách là diễn giả chính. “Tôi rất vinh dự khi được tạo cơ hội để nói chuyện với người bạn thân của tôi, Tổng thống Trump, người cũng là động lực cho hòa bình thế giới,” ông Abe nói trong bài phát biểu dài năm phút tại sự kiện.
Không thể tiếp tục làm ngơ
Nhưng mối quan hệ giữa các chính trị gia và đảng chính trị với các giáo hội, giáo phái luôn bị nghi ngờ.
Mạng Lưới Luật Sư Toàn Quốc Chống Buôn Bán Tâm Linh (The National Network of Lawyers Against Spiritual Sales), đại diện cho những người bị buộc phải đóng góp hoặc phải mua “hàng hóa tinh thần” như bùa chú và bình lọ từ các nhóm tôn giáo, đã phản đối sự xuất hiện của ông Abe vào năm ngoái tại sữ kiện nói trên. Mạng Lưới cáo buộc rằng giáo phái Moonies “đã gây ra thiệt hại trầm trọng cho nhiều công dân ở Nhật Bản, làm tan vỡ gia đình và hủy hoại cuộc sống”.
Theo các luật sư, giáo phái đã gây thiệt hại cho các thân chủ của họ tổng cộng hơn 123 tỷ yên Nhật ($894 triệu) trong 30 năm qua. Trong một trường hợp, một gia đình đã đóng góp tới 2 tỷ yên Nhật cho giáo hội.
Một chủ tịch Giáo hội Thống nhất Nhật Bản đã từ chức vào năm 2009 sau khi một số giám đốc điều hành của tổ chức này bị buộc tội bán hàng bất hợp pháp đến tận cửa nhà dân. Hiroshi Yamaguchi, một trong những luật sư đại diện cho các nạn nhân, cho biết: “Những người theo giáo phái Moonies vẫn bị ấn định hạn ngạch đóng góp rất nghiêm ngặt.”
Kimiaki Nishida, một chuyên gia về tâm lý sùng bái tại Đại học Rissho cho biết giới truyền thông và các định chế nhà nước Nhật Bản từ lâu đã làm ngơ trước những mối liên hệ giữa giới chính trị với giáo phái Moonies. “Đây không phải là một nhóm tôn giáo mà là một giáo phái ham tiền. Nhưng không ai động đến họ cả,” ông Nishida nói.
Đọc thêm:
