Khiêng quan tài diễu phố để quảng cáo – hiện tượng lệch lạc trong văn hóa, đặc biệt với quan niệm “sốc mới nổi” khi sử dụng mạng xã hội.
Đầu năm 2025, Hồ Ngọc Tuấn hợp tác buôn bán quần áo online với vợ chồng Quyết và Xuân. Nhằm mục đích quảng cáo sản phẩm, tăng views, like, tạo dấu ấn gây sốc trên mạng xã hội để nhiều khách hàng biết đến shop, Quyết, Xuân và cả nhóm làm theo ý tưởng của Tuấn, là thiết kế mẫu áo có chữ “neverGG” ở mặt trước và chữ “DIE EVERYDAY” ở mặt sau.
Những chữ này cũng sẽ được Tuấn làm decal cắt dán hai bên hông một chiếc quan tài, rồi thuê bốn người mặc mẫu áo Tuấn thiết kế, khiêng chiếc quan tài đi bộ từ đường Huyền Trân Công Chúa ra đường Nguyễn Thị Minh Khai rồi về lại đường Huyền Trân Công Chúa, đoạn đường dài khoảng 200m để quay clip đăng quảng cáo trên tài khoản mạng xã hội TikTok có tên “neverGG” do Tuấn quản lý.
Nhưng vẫn chưa hài lòng với clip đã quay nên cả nhóm quyết định đưa quan tài ra trước chợ Bến Thành để thực hiện lại. Tại đây, nhóm khiêng quan tài đi diễu hành qua các trục đường Lê Lai, Trần Hưng Đạo, Phan Châu Trinh quanh chợ Bến Thành thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách.
Những clip đã quay, Tuấn tổng hợp đăng trên tài khoản TikTok kèm theo tựa đề: “Áo Quangg/Die Everyday Collection.” Sau mấy ngày, video này của Tuấn có hơn 4,000 lượt chia sẻ, gần 1,000 bình luận, hơn 8,000 lượt thích.
Cơ quan chức năng vào cuộc, cáo buộc Tuấn và cả nhóm có dấu hiệu “gây rối trật tự công cộng.” Dư luận bày tỏ sự phẫn nộ cho rằng ý tưởng quảng cáo của Tuấn và cả nhóm là phản cảm, xúc phạm tâm linh, gây náo loạn, ảnh hưởng đến trật tự đô thị, nhằm câu “like,” câu “views” bất chấp đạo đức và pháp luật.
Cũng nhiều ý kiến cho rằng, việc Công An bắt và tạm giữ người đối với vụ việc trên là quá nghiêm khắc. Họ lập luận: Hành vi của Tuấn và cả nhóm nói cho cùng cũng không gây hậu quả nghiêm trọng, không gây thiệt hại đến tài sản, tính mạng con người, không có ý đồ xấu và cũng không đe dọa hoặc xúc phạm cụ thể một cá nhân nào. Do đó chỉ cần phạt hành chính, yêu cầu hạ video, cam kết không tái phạm cũng đủ tính răn đe, là đủ.
Việc kinh doanh quần áo nhưng khiêng quan tài đi diễu phố để quảng cáo, mới nghe qua thì thấy quá khó hiểu, nhưng thực ra đây là ý đồ tạo hiệu ứng dư luận của tác giả, nằm trong chiến lược quảng cáo “sốc mới nổi.” Quảng cáo càng “sốc” thì sản phẩm và thương hiệu của mình càng thu hút sự chú ý của khách hàng, nhiều nhà kinh doanh mong muốn điều này.
Vào năm 2023, với thông điệp “cái gì cũng rán,” một chương trình quảng cáo của hãng dầu ăn Neptune bị dư luận phản ứng do trong nội dung quảng cáo, hình ảnh người phụ nữ rán tất cả mọi thứ bao gồm cả sách vở nếu con cái thích, vô lý, phản cảm và không đúng với thực tế.
Trước đó, năm 2018, hãng VinFast có thực hiện chương trình quảng cáo dòng xe máy điện VinFast Klara. Trong video quảng cáo có nội dung, một phụ nữ lấy xe chạy xuyên qua đám đông người đang đi bộ. Dư luận phản ứng cho rằng, nội dung quảng cáo khuyến khích hành vi vi phạm giao thông, xem thường tính mạng con người.
Những quảng cáo gây sốc dư luận chỉ bị yêu cầu hạ quảng cáo, hoặc chỉnh sửa nội dung lại cho phù hợp. Còn trường hợp khiêng quan tài diễu phố để quảng cáo cho sản phẩm quần áo thì không “sốc,” mà… quá sốc. Dùng sản phẩm tâm linh để quảng cáo là vượt quá giới hạn cho phép, phi văn hóa và phản khoa học, dễ bị hiểu nhầm là tác giả có ý gửi thông điệp “sử dụng áo quần là đi với quan tài.” Tạo hiệu ứng viral trên mạng xã hội như thế là tiêu cực. Cơ quan chức năng vào cuộc ngăn chặn, hòng tránh lây lan hành vi quảng cáo lệch lạc, đồng thời bảo vệ những quảng cáo có nội dung lành mạnh, sáng tạo phù hợp, là không sai.
Theo các số liệu thống kê, hiện Việt Nam có khoảng 73 triệu người sử dụng mạng xã hội, tương đương 74% dân số. Chiếm 17% trong số này là người trẻ tuổi, nằm độ tuổi từ 13 cho đến 24 tuổi. Không rõ có khoảng bao nhiêu phần trăm bạn trẻ trong số này sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm.
Nhiều bạn trẻ ngày nay dùng mạng xã hội rất thiếu chín chắn, tạo ra những hoạt động và hình ảnh gây sốc nhằm để thu hút sự chú ý, tạo nổi tiếng để nhiều người biết đến mình hơn. Thậm chí không ít bạn trẻ có tâm lý thích thì mình làm, bất chấp những việc gây tiêu cực xã hội, thể hiện một lối sống thiếu trách nhiệm với cộng đồng.
“Sốc mới nổi” có thể đem lại cho doanh nghiệp hiệu ứng lạ, tạo doanh thu, nhưng cũng có thể gây phản ứng ngược.
