Ngày 14 Tháng Bảy 2025 tại Tòa Bạch Ốc, Tổng Thống Mỹ Donald Trump đã ra “tối hậu thư” với Moscow.
Đó là Nga phải giải quyết cuộc xung đột Ukraine trong vòng 50 ngày hoặc đối mặt với việc Mỹ áp thuế 100% đối với Nga và áp thuế thứ cấp với các đối tác mua hàng của Nga. Và khi đề cập tới một dự luật của Quốc Hội Mỹ, dự kiến áp đặt những biện pháp trừng phạt nặng nề hơn với Nga, ông Trump cho rằng nó có thể rất hữu ích.
Nhiều người tỏ ra khá thất vọng trước “tối hậu thư” của ông Trump, cho rằng nó không thực sự quyết liệt như họ mong đợi. Tại sao lại là 50 ngày mà không phải là 20 ngày hay ít hơn, khi mà nhiều người đang thiệt mạng hàng ngày vì bom đạn? Và rằng Nga đang chịu hàng chục ngàn lệnh cấm vận mà còn chưa chùn bước, thì liệu cái “thuế quan thứ cấp” có thể lay chuyển được Moscow hay không?
Có thể nói khi đưa ra tối hậu thư như thế, ông Trump dường như vẫn chưa mất niềm tin với ông Putin, người mà ông nói rằng mình rất thất vọng và không còn kiên nhẫn. Và với tối hậu thư này, ông Trump vẫn để cánh cửa rộng mở với Nga. Nghĩa là ông vẫn tin cuộc xung đột sẽ kết thúc trên bàn đàm phán với những nhượng bộ của Moscow, trong khi Moscow cương quyết không rút lại những đòi hỏi của họ về lãnh thổ của Ukraine cũng như về việc Ukraine gia nhập NATO.
Đành rằng với tối hậu thư này, ông Trump đã thể hiện lập trường cứng rắn với Nga và đó là tín hiệu tích cực, như lời bà Kaja Kallas, Cao ủy về Đối ngoại và An ninh của EU. Song nói gì thì nói, tối hậu thư của ông Trump vẫn cho thấy ông chưa thực sự quyết đoán, chưa thực sự mạnh mẽ với những tên tội phạm ở Moscow.
Xem ra từ “TACO” vẫn chưa chịu buông tha ông mà vẫn lởn vởn trên đầu ông. Ông từng bày tỏ mình cảm thấy mệt mỏi với những cuộc đàm phán vô ích, và muốn thấy “những hành động thực sự”. Liệu tối hậu thư này sẽ khiến Moscow có những hành động thực sự làm vừa lòng ông, hay rồi cũng chỉ là vô ích mà thôi?
Trong khi chờ Moscow có những hành động thiết thực để đáp lại vị tổng thống thứ 47 của nước Mỹ, người ta cứ phải chứng kiến cái chết của hàng trăm, hàng ngàn trai tráng của cả hai bên vì cuộc xung đột đẫm máu. Ông Trump từng nói rằng ông đau lòng trước những cái chết đó và chỉ muốn chấm dứt cuộc chiến càng sớm càng tốt. Ông có thực sự đau lòng không vậy, hay nói chỉ để mà nói thôi? Hay ông nghĩ rằng chẳng việc gì phải vội, vì Nga với một nền kinh tế bên bờ vực sụp đổ, không sớm thì muộn cũng sẽ phải đầu hàng?
Người ta không thể không xót xa khi đọc bài báo viết về một bà mẹ Ukraine cầm theo ảnh con trai mất tích đến các cuộc trao đổi tù binh, hy vọng có người nói con bà còn sống. Bà là một trong hàng trăm người mẹ, người vợ đang đổ xô đến những cuộc trao đổi tù binh với mong mỏi có một chút thông tin về tung tích người thân từ những người được Nga trao trả. Hẳn phía Nga cũng có những người vợ, người mẹ đang mong mỏi gặp lại chồng, con đã mất tích ở chiến trường.
Nhìn chung, nhiều người nghi ngờ về tính khả thi cũng như khả năng gây sức ép lên Nga của tối hậu thư mà ông Trump vừa đưa ra. Họ cho rằng nó khó đạt được hiệu quả gì đáng kể, mà chỉ thể hiện được sự thất vọng của ông đối với ông Putin, người mà ông từng nói là bạn tốt và rất hiểu ông.
‘Điều duy nhất mà Ukraine có thể làm là họ phải tiếp tục chiến đấu tới người Ukraine cuối cùng”, Phó Chủ tịch Thượng viện Nga Kosachev nói về tối hậu thư của ông Trump. Ông Shusky, Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga thì cho rằng nếu ông Trump thực sự muốn có tiến triển trong việc giải quyết vấn đề Ukraine thì nên cứng rắn với Kyiv thay vì hăm dọa Nga bằng những biện pháp trừng phạt thứ cấp. Còn ông Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga tuyên bố Nga không quan tâm đến tối hậu thư của ông Trump, cho rằng nó chỉ mang tính khoa trương. Chưa thấy Tổng Thống Nga Putin nói gì, nhưng có thể tin rằng phát ngôn của các quan chức Nga trên cũng thể hiện quan điểm của ông Putin, nếu không nói là ông Putin đã đẩy cho các quan chức này có phát ngôn như thế. Và khi thể hiện quan điểm như thế, ông Putin đã xem cái tối hậu thư của ông Trump chẳng có kí lô nào.
Dẫu sao, người ta cũng nên tạm hài lòng với suy nghĩ như bà Kaja Kallas, rằng tối hậu thư của ông Trump vẫn cho thấy ông đang “thể hiện lập trường cứng rắn với Nga và đó là tín hiệu tích cực.”
