Con đường xây dựng sự nghiệp không trải đầy hoa thơm mà đầy những gian nan, thử thách. Sự nỗ lực tìm tòi, học hỏi sẽ tạo nên những thành quả rực rỡ.
Vi chọn ngành Xã hội (Sociology), nhưng khi ghi danh mới biết mình không đủ điều kiện vì thiếu 60 giờ làm thiện nguyện. Vi ỉu xìu, bà quản lý cười nói: “Học Tội phạm (Criminology) thì không cần 60 giờ ấy đâu, làm việc với Police vui lắm! Vi cười tít mắt, gật đầu. Đó là “nhân duyên” đưa đẩy vào cái ngành mà Vi gọi là “Tội ác”.
Tháng ngày miệt mài cùng sách vở là quãng đời vất vả nhưng đáng yêu, đáng nhớ với nhiều thú vị khi tìm tòi học hỏi, lo âu lẫn lo sợ khi tìm hiểu mà thực tế thì đủ kiểu phải đương đầu.
Criminology được ghép từ tiếng Latin “Crimen” – kết tội, cùng với tiếng Hy Lạp “logos” – nguyên nhân. Tội phạm học chuyên nghiên cứu tìm hiểu nguyên nhân phạm tội và hành vi tội phạm để kết tội, một lãnh vực đa dạng của Khoa Học Xã Hội bao gồm luật pháp, tâm lý, chính trị, kinh tế, triết học, lịch sử, địa lý và có cả nhân chủng học lẫn sinh vật học.
“Công lý” luôn đòi hỏi người ta không ngừng đặt câu hỏi. Những nghi vấn này thường được bắt đầu với chữ – What, where, when, why and How – có nghĩa là: Chuyện gì đã xảy ra? Ở đâu? Khi nào? Nguyên nhân tại sao? và Xảy ra như thế nào?
Nếu bạn là một người kiên định, thẳng thắn, thành thật và dũng cảm thì dấn thân vào quan lộ này không khó. Bạn sẽ là một quan tòa, luật sư, nhân viên FBI, CSI, cảnh sát, nhà nghiên cứu tâm lý tội phạm, nhà lập pháp, Pháp y,… Đường tương lai rộng mở, bạn sẽ tự lựa chọn để trở thành một viên chức của hệ thống tư pháp, hành pháp hay lập pháp.
Có nhiều môn học rất thú vị nhưng cũng có khi gây nỗi sợ hãi ám ảnh nếu con tim bị yếu mềm nhiều rung cảm.
Tâm lý học đầy thú vị vì nghiên cứu về hành vi, phẩm hạnh, đạo đức của con người. Vi nhớ mãi buổi học đầu tiên, ông giáo khuyên: “Còn trẻ hãy lo học, đừng ham mê yêu đương mà sinh ra một tí nhẽo, con nít ăn đủ thứ đấy!” (kids eat everything!). Một trò vội đứng lên “Thầy nói vậy có nghĩa là sao? Con nít không ăn ‘shit’ được đâu!”. Ông giáo mỉm cười, “Này nhé, baby ăn hết thời gian, tiền bạc, năng lượng và sức lực của chúng bay đấy!”… Cả lớp cười rung cả rún…!!!
Tâm lý học ý nhị bao nhiêu thì pháp y học kinh dị bấy nhiêu. Vừa coi vài hình ảnh đã có 2 cô học trò sợ hãi té lăn ra xỉu, báo hại bà giáo phải gọi cấp cứu. Eo ơi, phải cân đong, đo đếm nội tạng người chết rồi cắt mẫu thử nghiệm như xẻ thịt heo đem bán. Có những xác đã thối rữa, bị thú hay chim chóc, sâu bọ nhâm nhi không còn hình dạng người…! Bước vào phòng của pháp y, mọi dụng cụ đục đẽo, cưa kéo, cắt xén,… đều mang một vẻ rờn rợn đầy tử khí. Những cái chết hi hữu nhất là người nghiện ngập ma túy, say rượu lái xe, tai nạn ngoài công trường,… Có 1001 kiểu chết ghê sợ khiến cảnh sát hay thám tử phải rùng mình mà không được quyền đưa ra công chúng. Những hình ảnh xem trong phim chỉ là “giả tưởng” hay ảnh ảo, những hình ảnh thật ngoài hiện trường lâm ly, bi đát, rùng rợn lắm!
Gây kinh hoàng nhất vẫn là những “sát thủ liên hoàn” (serial killers), “serial” là liên tục, liên hoàn tạo thành một chuỗi dài; kẻ sát thủ đã bí mật, liên tục giết nhiều người, nhiều lúc. Những sát thủ liên hoàn thường có thú tính man rợ, rất khó truy tìm vì họ thông minh và hành động có chuẩn bị bài bản, không để sơ hở mà bị lọt lưới. Truy lùng những sát thủ này cần nhiều thời gian và tâm trí.
Qua bao thế kỷ, không một ai tìm ra sát thủ có biệt danh là “Jack the Ripper – đồ tể Jack” chuyên “xẻ thịt” những cô gái điếm ở khu ngoại ô nghèo nàn Whitechapel, thuộc phía đông thành phố Luân Đôn, Anh quốc vào năm 1888. Tung tích của hung thủ đến nay vẫn là một bí ẩn.
Ở Mỹ, Charles Manson, thủ lĩnh của một tà giáo, chuyên giết người tàn bạo và khủng khiếp nhất vào thập niên 1960. Trong số nạn nhân có nữ tài tử Sharon Tate đang mang bầu. Charles đã chết già trong tù (1934 – 2017).
Ở Canada, có Robert Pickton được gọi là tên “đồ tể lò heo” đã giết 26 cô gái điếm gốc da đỏ ở thành phố Vancouver, rồi xay thịt cho heo ăn để phi tang. Vụ án nổ ra làm bao người sợ hãi không dám ăn thịt heo và đây cũng là một vụ án tốn kém nhất trong lịch sử điều tra tội phạm của xứ Lá Phong. Năm 2007, Pickton lãnh án tù chung thân. Pickton bị một bạn tù dùng cán chổi đâm vào đầu, mê man sống bằng máy hỗ trợ sự sống trong bệnh viện. Gần 2 tuần sau khi bị tấn công, vào ngày 1 tháng 6 năm 2024, Pickton (74 tuổi) đã trút hơi thở cuối cùng, kết thúc cuộc đời của một “ác quỷ” ( Evil is out of this Earth – Báo Vancouver Sun).
Những tội phạm giết người khét tiếng thường gieo nỗi lo sợ hãi hùng cho mọi người. Ngay cả những nhà nghiên cứu tâm lý cũng không thể tìm hết được những nguyên nhân hay “vi trùng” gây “bịnh” của những tội phạm này. Charles Manson qua đời, có người muốn xin xác hắn để nghiên cứu bộ óc có gì lạ mà sao quá độc ác.
Học trong sách vở chỉ là những “từ chương”, hành sự thì gay cấn và đầy hiểm hóc. Theo luật pháp, “Không ai được quyền làm bất cứ điều gì có hại cho chính mình và cho người khác”. Nhưng mọi nơi, mọi lúc đều xảy ra nhan nhản chuyện “chó cán xe, xe cán chó” và cảnh sát vẫn phải đưa tội phạm vào tù ra khám!
Lịch sử ra đời của lực lượng cảnh sát có từ thời cổ đại La Mã, nhằm bảo vệ cho giai cấp thống trị. Theo thời gian, luật pháp luôn được bổ xung và cập nhật với trào lưu tiến hóa của xã hội, cho nên mọi người công dân đều được bảo vệ và bình đẳng trước pháp luật.
Giảng sư Jeffrey Reiman (American University) đã viết cuốn “The rich get richer and the poor get prison” “Người giàu thì càng giàu, người nghèo thì vào tù”. Ông viết về những tội phạm không chỉ là những người cùng đinh, thất học trong xã hội, mà là những người giàu có, trí thức, đầy quyền lực. Như những vụ gian lận về tài chính, những vụ án lừa đảo tỷ tiền, những công ty dược phẩm, hóa chất thải chất độc làm hại người, hại môi trường vô số…
Thời xưa, vua chúa có quyền lực tối cao (Absolute power) quyết định độc đoán và độc ác như “chém” ngắn gọn hơn “tha bổng”, không có bồi thẳm đoàn hay quan tòa phán xét; và người giàu mua tội bằng tiền. Nhưng ngày nay hệ thống hình luật xét xử người giàu cũng như người nghèo, người vô học cũng như người trí thức.
Nhớ xưa kia, có người dùng độc dược để ám sát. Ngày nay “tội” ấy vẫn còn tồn tại khi có những chính trị gia “hạ độc thủ” còn ghê gớm gấp ngàn lần Tây độc Âu Dương Phong trong truyện “Võ lâm ngũ bá” của Kim Dung. Ông Sergei Skirpal (đối thủ của tổng thống Nga) và con gái Julia bị đầu độc bằng chất Novichok nhưng may mắn được cứu sống. Alexander Litvinenko (nhà chỉ trích Putin) đã bí mật bị nhiễm chất phóng xạ Polonium – 210 và chết tại Anh Quốc. Bộ luật hình sự quốc tế cũng khó kết tội kẻ “ném đá dấu tay” vì không có đủ bằng chứng.
Hệ thống hình luật như một tấm gương phản ánh hoàn cảnh thực tại của một quốc gia. Đó là những vấn nạn đen tối mà luật pháp phải đương đầu với những kẻ xấu xa quấy nhiễu cuộc sống yên bình của người dân. Hiện nay, tội phạm có mặt trên khắp thế giới và đã dần dà biến dạng thành những tội phạm “ảo” trên mạng. Với những cuộc khủng bố, lừa đảo, tuyên truyền,… Vấn nạn của mạng xã hội đã trở thành một cuộc chiến chống gian tà, bạo lực trên một chiến trường mới mẻ nơi có những chiến lược, chiến thuật để dương đầu với những loại tội phạm đầy mưu mô, trí tuệ, tài năng và quyền lực.
Để đương đầu và kiểm soát những loại tội phạm nguy hiểm còn phải kể đến những “Trùm ma túy” (Drug Lords). Cuộc chiến tranh ma túy lâu dài sẽ là một hiểm họa lớn, đe dọa giới trẻ bị băng hoại, tàn lụi ở khắp nơi trên thế giới. Ma túy chính là nguyên nhân gây ra những hành vi tội phạm như: buôn lậu, trộm cướp, giết người, lây truyền bịnh HIV, AIDS,…
Nếu bạn yêu thích hành hiệp giang hồ, trừ gian diệt bạo, giúp dân sống trong an lạc, hãy tham gia vào đoàn quân phụng sự và bảo vệ công lý. Nếu làm việc hay làm thiện nguyện cho những cơ quan cảnh sát, tòa án, bạn sẽ có nhiều cơ hội học hỏi kinh nghiệm và rèn luyện ý chí, tài năng cũng như hun đúc hoài bão. Dù phải đối mặt với tội phạm nguy hiểm, bạn luôn được bảo vệ an toàn với những nhân viên cảnh sát oai phong, dũng cảm đầy nhiệt huyết.
Mong bạn lựa chọn đúng ngành mình đam mê, yêu thích và luôn kiên trì, dũng cảm đương đầu với mọi khó khăn, thử thách.
Chúc bạn gặt hái nhiều thành tựu rực rỡ trong sự nghiệp.
