Đại sư Paramahansa Yogananda (1893-1952), bậc thầy người Ấn đến đất Mỹ, Boston từ thập niên 1920’, truyền giảng phương pháp thực hành Yoga qua phối hợp Thiền Định Mật Tông và Đức Tin Thiên Chúa Giáo, hiện thực kết hợp Đông-Tây. Những năm cuối đời (1948-1952), vị Thầy lui về ở ẩn vùng Sa mạc Mojave, California do kinh nghiệm năm tháng du hành, thuyết giảng ở Arizona nên biết: Vùng sa mạc hấp thụ lượng lớn sức nóng mặt trời giúp cho người có được những năng lực mà những địa vực khác không có.
Là một Người Lính của một quân đội thất trận, nước mất, nhà tan, nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, bản thân cuối đời về ở nơi vắng vẻ. Không thể vắng lặng hơn… Không có cả hơi gió, tiếng chim, bóng lá. Nên không gì hơn là tự mình nhìn mình/với mình chứ không ai khác, và không có gì khác. Từ đó, có những giòng chữ ngắn nầy – Những giòng chữ chân thực: THƠ TỪ HƠI THỞ TRONG TRẠNG THÁI GỌI LÀ THIỀN.
Tóm lại, là luôn bắt đầu bằng cách quán sát Hơi Thở. Chỉ có vậy. Mà vô vàn.
Về nơi thị trấn, suốt ngày chỉ ngủ, đêm thức trọn.
Bài I, Tháng Chín
1- Lãng đãng vô phương hướng
Đi, đứng, ngồi, vào, ra..
Bất giác nhìn lên tường?
Lật trang sách vô ý
Cuối năm, trời mù sương..
2-Tôi nhắc nhở cùng tôi
Cố gắng thêm chút nữa
Lỡ sẩy tay, cùng đành…
Thì thôi không tiếc nuối!
3-Khi quá khổ người gào lên tiếng chưởi
Trước tiên, nguyền rủa chính “ta”
“đảng của ta”
Và “bác của ta”
Lềnh loang bãi máu “tiến quân ca” (*)
Quân thù nào?
Hở quân thù nào nơi đường Hàng Xanh?
Đêm Xuân lành Miền Nam 1968
Bớ người ta!!
Ơi bớ người ta!
(*) Tiến Quân Ca-Văn Cao.. “Đường vinh quang xây xác quân thù!”
4-Cell phone hỏi để làm gì? (*)
Chuyển hình nghẹt thở…
Báo tin… xong rồi!
Chết nơi đâu và chết vì sao?
(*) 39 công dân CHXHCNVN, gốc Nghệ An, Bắc Trung Phần, trẻ tuổi chết ngộp trong container khi nhập lậu vào nước Anh, 7/11/2019
5-Concorde bay cực nhanh (*)
Bớt mấy giờ chờ đợi
Đào hát kịp dạ hội
Phô bày áo, váy mới!
(*) Máy bay thương mại của Air France (Pháp). British Airways (Anh); giá 67 triệu bảng Anh (2016); lập kỷ lục bay New York-London chỉ mất 2 giờ, 52 phút, 59 giây.
6-Đáp xuống Cung Quảng làm gì? (*)
Nầy, khắp nơi khẩn đói bánh mì cầm hơi
Bay vào Sao Hỏa xa xôi (**)
Mười tầng lửa đủ nung sôi địa cầu!
(*) Apollo 11 cơ quan NASA Mỹ đưa người xuống Mặt trăng đầu tiên, 20/7/1969- Cao điểm Chiến tranh Việt Nam (1960-1975)
(**) Chương trình khám phá Sao Hỏa, thực hiện với hai phi thuyền Voyager 1&2 phóng đi từ 1977, nay vẫn đang tiếp tục. Kinh phí ban đầu, $865 triệu; nay thêm $30 triệu.
7- Ngày ngày viết xuống lời “thơ”
Thấm nghe từng sợi thần kinh nát nhàu
Sợ từng ý nghĩ, giòng, câu..
Hố sâu lấp mãi không đầy Nỗi Đau
8-Ôi sự Ác vây trùng trùng gươm giáo
Phận con người lắt lay cơn giông bão
Ngẩng về trời Mùa Vọng ở nơi đâu? (*)
Đêm tối đen… Không có chỗ gối đầu?!
(*) Mùa Vọng trước Giáng Sinh Chúa Ky-Tô (24/12)
9-Vẫn biết sống nơi nầy hữu hạn
Mà sao khổ tận tới vô chừng
Cây diêm nhỏ chập chờn quầng lửa sáng
Tắt rất nhanh bóng tối chụp mênh mông
Sông, khe, suối… cuối giòng trôi ra biển lớn
Chứa không đầy một giọt đắng thương tâm
10-Thơ không tả độ sắc màu đôi cánh
Thơ không gói gió bao tầng sức mạnh
Thơ viết nên lần chuyển động uy nghi
Chim lên trời giữa giông bão cuồng điên
11- Hãy lắng xuống cơn nhiệm mầu cảm động
Mặc cường toan tuôn đổ xả ngập đầu
Suốt khổ đau hiển hiện lần rất ngắn
Tim Mẹ Hiền dẫu nằm dưới mộ sâu
Ồ cảm tạ..
Người hằng hằng con trẻ!
12-Sự Thật lớn nhất là Sự Chết
Đã giáp mặt rồi không ngại gì hết
Thì thôi nói mấy cũng thừa
Nhìn ra thấy nắng sáng từng sát-na!
13-Bất chợt nhìn lên Trời
Tưởng chừng mưa máu đổ
Ngửa mặt gào tiếng khổ
Nào đâu Tội Làm Người?
14-Bừng bừng hoa gạo đỏ đầu sân
Xuân hồng ngây ngây, lòng nức nở
Nhìn ra từ khe cửa phòng giam (*)
Phương Nam… Phương nào trời xa ?!
(*) Phòng kiên giam Trại Thanh Cẩm, Thanh Hóa, 1986
14 Bis-Ô kìa bông gạo nở
Rộ vỡ hồng đầu sân
Cùm chân, phòng cấm cố
Sáng đầu Xuân.
Mong được khóc một lần! (*)
(*) Viết lại sau 30 năm, 1986-2016
15- Đưa Bạn trở về Rừng (*)
Chữ, nghĩa trả hết Kinh Dương Vương
Dung Nham tắt ngấm!
(*) Vẽ Rừng/Văn Kinh Dương Vương/Thơ Dung Nham (1941-2022)
16-Muộn màng pháo bông nổ
Đêm July Fourth qua mau
Chó nơi đâu tru khan
17- Nhớ xưa phận nghiệt một lần
Sợ chờ ngày đến
Ngại từng đêm qua
Dựa lưng, tựa cột, hiên nhà
Mái trơ sống lá, chân tường mối bung
Nhìn ra lối xóm lạ lùng
Thân sơ, cảnh mới, giọng người chưa quen
Ngó mông bóng nắng bậc thềm
Sắc vàng thấm lạnh, lòng phiền buồn tênh
Lời thơ nghĩ dối ngập ngừng.. (*)
(*) Tình cảnh ở Lái Thiêu (1990-1993), ngày đi tù về.
18-Vẫn viết miết về Đất Nước tôi
Trong ngần hạt lệ
Ôi Quê Hương kiệt cùng
Trời hỡi trời!
19- Biết thân vụng về, trí ít chữ
Lòng vẫn trào nước mắt chứa chan
Người ơi! Bạn không còn đâu nữa (*)
Thơ viết rền âm động thất thanh
(*) Tô Thùy Yên (1938-2019)
20- Nhím rùng mình bắn bung chùm gai nhọn
Thịt da người xâm xấp ứa giọt đậm Khổ Đau
Đêm không ngủ bởi chưng con người đợi Chết
Mỗi khắc giây chờ Ngày Tận Diệt khởi đầu
30 Tháng 4, Năm Một-Chín-Bảy-Lăm.
Bài II, Tháng Mười
#1/ Với Tô Đông Pha
Lô Sơn yên tỏa Triết Giang triều
Vị đáo bình sanh hận bất tiêu
Đáo đắc hoàn lai vô biệt sự
Lô Sơn yên tỏa Triết Giang triều
11/Khói tỏa Non Lô lung sóng Triết Giang
Chưa đi lòng những luống mơ màng
Đến rồi, trở lại nào không khác
Vẫn khói Non Lô đùn sóng Triết Giang!
12/Kìa khói Núi Lô, kia sóng Sông Triết
Không đi, cứ ngong ngóng biền biệt
Tới chơi, xem lại chẳng bao nhiêu?
Ừ thì Núi Lô, sóng Sông Triết!
#2/Về Người Lính cũ
Nghe tin người chết ở quê nhà
Hạ sĩ Nhảy Dù Đồng Văn Ba
Lạnh lẽo đám tang trông quá thảm
Đâu rồi Mũ Đỏ… Áo Saut hoa?
#3/Với tự thân
31/Tập tu, tọa Thiền mắt thiêm thiếp
NGỒI miết qua lâu, nằm xuống tiếp
Hóa ra chỉ một Pháp nầy thôi
Ngã chết-Buộc phải NẰM biền biệt
32/Con người ĐI/ĐỨNG hiên ngang
Con người quyết liệt, TAY mang cơ đồ
Con người HÔ/HÉT kinh hoàng
Chỉ riêng LẶNG NGỦ IM KHÓC một mình
33/Mặt trời rực sáng phương Đông
Mặt trăng bằn bặt vô vàn hướng Đông
Chỉ phần Cực Lạc RIÊNG TÂY
Cuối ngày, cuối cuộc muộn màng BIẾT ra
Chớp mắt đã quá đêm tàn…
34/Hít vô, tức nhập Hư Vô
Thở ra, ấy xả Ta Bà vào Không
Bấy giờ ở mỗi Sát Na
Ta/Bà tạo Nghiệp Con Người tại đây.
35/Có thì có tự mảy may (*)
Tìm đâu xa…
Nơi chân mày của anh
Tôi/Người sợi mỏng mong manh
Mất rất nhanh.
(*) “Tác hữu trần sa hữu” – Một câu trong bài kệ của Đạo Hạnh Thiền sư, Phan Kế Bính dịch
36/Bé chơi dưới sân cỏ
Đá quả banh
Rộn rã cười hân hoan
Thương sao con trẻ vui ngoan
Cho dầu banh vuột xa ngoài tầm chân
37/Dạy người với buổi tân toan
Luyện người từ cảnh cơ hàn não tâm
Xin người hãy tập cắn răng
Xin người chấp nhận vô vàn như Không
#4/Tạm Kết Luận
Coi như cởi bỏ áo, quần
Công/Danh
Thương/Tiếc
Buồn phiền…
Vất luôn!!
Bài Ba, Tháng 11
1- Chim kia dùng để đái
Trái tim chịu khổ đau
Ai biết được gì nào?
Như tên hề bôi mặt
Dấu đằng sau tiếng khóc
2- Hãy cứ như con trẻ
Ăn, uống, ngủ tùy nghi
Thức giấc nằm cười mỉm
Tay nắm ghì khoảng Không
3- Cuộc đời quả quá ngắn
Thoáng chốc đã nên già
Tuổi già không còn sức
Tính những chuyện nay, mai
Kể cả tiếng thở dài…
4- Chim nhỏ đến bên cửa
Kêu tiếng khẽ hắt hiu
Người vật đồng nên hiểu
Ngày dần chuyển qua chiều
5- Chữ Viết chỉ nên nghĩa
Từ chất chứa tấc lòng
Tiếng Nói vang tận cùng
Thống hận niềm khốn khổ
Từ một thuở Vô Chung
6- Khóc quả thật ân lộc
Trời tặng riêng cho người
Ôi suối nguồn bất tận
Từ một thuở nằm nôi
Chết!
Khô hết nước mắt!
7- Viết Thơ – Nguồn ân huệ
Tận Khổ – Nước mắt cay
Dân Việt thấm không hết
Chập chùng sóng Biển Đông!
8- Như gặp Bùi Giáng hỏi đùa
Ông mê chỗ đó có vừa lòng không?
Thành thật với Trịnh Công Sơn
Yêu như rứa được mấy phùa một năm?
Hóa ra thăm thẳm cuộc đời
Không cô, em ấy chẳng vầy lăm hơi!
9- Người ơi cúi xuống cùng tôi
Lắng nghe từ cõi cội nguồn Vô Âm
Cớ sao cuộc sống điêu tàn?
Khi nao cạn được đoạn trường người Nam?
10- Quân tới một làng quê
Chiều cuối năm
Mái tranh điêu tàn
Khóm tre xơ xác
Cánh đồng loáng nước hoang sơ
Người, trâu cày không thấy…
Sáng hôm sau..
Quân lên đường vào trận
Rờn xanh luống mạ non tươi
Đã có gì thay đổi?
Người đã về đây giữa đêm khuya dầy bóng tối
Những Nông Dân
Đất nước tôi vẫn cố sống vô cùng (*)
(*) Viết theo bài học thuộc lòng “Đồng Lúa Mới”
Thầy Tiến, Trường Hoàng Diệu, Hải Châu, Đà Nẵng. 1952.
___________
Cali, 1 Tháng 11, 2022
Sàigòn, 1 Tháng 11, 1963
Phan Phi Danh
Thơ viết từ AZ đến CA,
2019-2022