A Storm Foretold (Cơn bão được báo trước) là bộ phim tài liệu về Roger Stone, người từng đồng hành cùng Donald Trump hơn 30 năm qua và là một trong những nhân vật chủ lực đằng sau phong trào “Stop the Steal” và cuộc phiến loạn 6 tháng Giêng, 2021.
Hai nhà làm phim người Đan Mạch – đạo diễn Christoffer Guldbrandsen và cameraman Frederik Marbell đã theo gót Roger Stone từ hơn hai năm qua để ghi lại sinh hoạt của ông ta, kể cả tại khách sạn Willard ở Washington, D.C. một ngày trước cuộc bạo loạn.
Chính vì vậy mà Guldbrandsen được Hạ Viện mời ra điều trần trước Ủy Ban Đặc Nhiệm Điều Tra vụ 6/1 vào tuần tới. Guldbrandsen cho biết khoảng 10 phút phim trong 170 giờ quay của anh và Marbell sẽ được Ủy Ban trình chiếu trong cuộc điều trần. Lần đầu tiên công chúng nhìn thấy những hình ảnh nóng hổi này.
Vài ngày trước khi Guldbrandsen phải ra trước Quốc Hội (cuộc điều trần bị tạm hoãn vì cơn bão Ian), phóng viên Søren Lippert của đài TV2 ở Đan Mạch đã phỏng vấn nhà đạo diễn. Bài phỏng vấn vừa được chuyển sang tiếng Anh và đăng trên trang Proof của nhà báo Seth Abramson (subscription only). Sau đây là một số chi tiết đáng chú ý, theo lời kể của đạo diễn Guldbrandsen.
Søren Lippert: Roger Stone là nhân vật như thế nào?
Christoffer Guldbrandsen: Nhiều người gọi y là “Trump’s albino assassin” – “Kim mao thích khách của Trump”, vì y luôn nhuộm tóc màu bạch kim. [Albino là chữ gọi người da Đen lai trắng, da màu lờ lợ, thuở xa xưa họ thường là con những người đàn bà nô lệ bị chủ da trắng hãm hiếp.] Y là một chuyên gia trong lãnh vực “political sabotage” (khủng bố chính trị) và “character assassination” (mạ lỵ thanh danh). Y bắt đầu sinh hoạt từ thập niên 1970 và rất ngưỡng mộ Richard Nixon, thậm chí còn xăm hình ông ta thật lớn trên lưng.
SL: Ông ấy có bị điên không?
CG: Y là một con người lập dị [eccentric] nhưng rất tỉnh táo và rất rành về chính trường Mỹ. Y từng làm việc cho Richard Nixon, Ronald Reagan và George H. W. Bush.
SL: Tại sao anh muốn làm phim về ông ta?
CG: Roger Stone là cố vấn đầu tiên của Trump đề nghị ông ta nên ra tranh cử tổng thống. Ý tưởng này đã được Stone đề xuất với Trump từ hơn 30 năm trước. Ông ta tin vào điều này hơn bất cứ ai, thậm chí còn quyết liệt hơn cả Trump. Có thể nói cái dự án chính trị [political project] mà Trump theo đuổi bấy lâu nay cũng là của Roger Stone – từ “America First” cho tới phong trào MAGA (Make America Great Again).
SL: Mối liên hệ giữa hai nhân vật này ra sao?
CG: Theo tôi thì việc đảng Cộng Hòa tìm mọi cách để phá đổ cơ chế dân chủ của nước Mỹ là sản phẩm của Roger Stone. Y là người chế ra khẩu hiệu “Stop the Steal” (chặn cuộc cướp) vào năm 2016, lúc Donald Trump còn đang tranh cử trong nội bộ đảng Cộng Hòa để mong được đề cử. Stone muốn dùng nó như cái khiên để che chắn cho Trump đỡ quê một khi thua bầu cử sơ bộ. Thậm chí, sau khi thắng (một cách bất ngờ) Trump còn nói, “Tôi biết là tôi từng tuyên bố rằng cuộc bầu cử sơ bộ 2016 của đảng Cộng Hòa sẽ bị gian lận, nhưng giờ đây tôi đã thắng, thành thử những ngôn từ đó không còn ý nghĩa gì nữa đối với tôi.” [I know I used to say that the 2016 GOP primary elections would be rigged, but now that I’ve won, that language isn’t interesting to me anymore.]
Tiếp theo đó là cuộc bầu cử toàn quốc. Roger Stone phải điều chỉnh âm mưu của mình vì ông ta tiên đoán Trump sẽ thua Hillary. Nào ngờ Trump lại thắng. Để rồi đến kỳ Trump tái tranh cử năm 2020 Stone lại phải điều chỉnh kế hoạch “Stop the Steal” một lần nữa. Và lần này thì Trump thua thật. Vì thế cho nên ta phải hiểu rằng những gì nước Mỹ đang chứng kiến là do Roger Stone bày binh bố trận từ năm 2016, chứ không phải điều gì mới mẻ.
SL: Nghĩa là nếu Biden thắng thì họ sẽ tri hô lên rằng Trump thua vì bầu cử bị gian lận?
CG: Đúng vậy. Nó là lối thoát cho Trump. Họ đã chuẩn bị tất cả mọi thứ – từ việc huy động các nhóm phò Trump cho đến việc sắp xếp quy trình hành động [the process] – phải kiện tụng ra sao, gây áp lực lên các chính trị gia Cộng Hòa bằng cách nào v.v. Theo tôi thì Roger Stone biết rõ các cáo buộc gian lận bầu cử [election fraud] của phong trào “Stop the Steal” chỉ là trò đại bịp [the Big Lie].
{Phóng viên Lippert cho chiếu một đoạn phim quay Roger Stone trong khách sạn Willard ngày 6/1 và yêu cầu Guldbransen giải thích chuyện gì đang xảy ra}
CG: Roger Stone đang tìm cách rời Washington, D.C. Đáng lẽ theo kế hoạch thì ông ta sẽ dẫn đám đông từ Ellipse [nơi Trump sẽ diễn thuyết] đến Điện Quốc Hội. Nhưng buổi sáng hôm ấy ông ta nhận được một cú gọi trước khi đi ra Ellipse. Sau đó, thay vì rời khách sạn thì ông ta nói với đám cận vệ ông ta phải ở lại vì không tìm được những người cần đi cùng. Xong ông ta vào phòng, đóng cửa lại. Ít lâu sau tôi thấy trên phone của mình hình ảnh bạo loạn xảy ra. Tôi bèn bảo Fredrick Marbell đứng canh bên ngoài phòng của Stone, còn mình thì chạy đến Capitol để xem xét tình hình.
SL: Thế Roger Stone tìm cách trốn khỏi DC vì hắn sợ chuyện gì?
CG: Y sợ bị bắt [arrested].
{Trong một đoạn phim khác, Roger Stone nói, “Cuộc bạo loạn này không tốt tí nào cho phong trào [movement] của chúng ta. Nó sẽ không giúp ích được gì mà còn có hại nữa.”}
SL: Cái movement mà ông ta đang nhắc tới là phong trào gì vậy?
CG: Nó giống như một con quái thú [a strange beast]. Tôi gọi nó là “Trump movement,” nhiều người gọi nó là “MAGA movement.” Trên thực tế nó là tình trạng cánh cực hữu quá khích đang khống chế đảng Cộng Hòa với danh nghĩa tái lập cái họ gọi là “sự minh bạch trong bầu cử” [election integrity].
SL: Thế thì cái gọi là movement đó là do quần chúng [cực hữu] tự phát hay được lãnh đạo bởi Trump hoặc ai khác?
CG: Đó chính là câu hỏi mà bộ phim của chúng tôi tìm cách trả lời – Trump có phải là người khởi phát phong trào này, hay ông ta chỉ chạy lên phía trước một cuộc diễu hành đã có sẵn? [Is Trump just a person who ran up front and stood in front of a parade that was already marching, or did he orchestrate its development?]
Theo những gì tôi thấy thì rõ ràng nó là một phong trào độc lập, song hành cùng với sự xuất hiện của Trump và sẽ tiếp diễn sau khi ông ta biến khỏi chính trường. Nó không bắt đầu và chấm dứt với Donald Trump mà sẽ còn tiếp tục. [This doesn’t start or end with Donald Trump; this will continue].
Thậm chí, ngay buổi sáng 6/1 trong khách sạn Willard, Roger Stone đã vứt con cờ Trump qua một bên [had written off Trump] và chuẩn bị đưa một ứng cử viên khác ra sân khấu.
SL: Người đó là ai?
CG: Chính trường luôn thay đổi một cách chóng mặt. Nhưng ngày hôm đó, người mà Roger Stone nói ông muốn đưa lên là tướng hưu Michael Flynn. Stone nói với chúng tôi rằng trước ngày 6/1 ông ta đã gởi Michael Flynn một lá thư, nội dung gồm những điều Flynn nên làm để chuẩn bị ra tranh cử năm 2024. Stone không hề tin rằng cuộc đảo chánh này sẽ thành công, và cũng không tin rằng Trump đủ năng lực để làm tổng thống thêm bốn năm nữa. Điều quan trọng đối với Roger Stone làm sao cho chính quyền Biden yếu đi bằng mọi cách.
Stone có khả năng diễn đạt ý tưởng một cách ngắn gọn dễ hiểu. Y nói, “Người khởi xướng cuộc cách mạng không hẳn phải là người kết thúc nó.” [He who starts the revolution is not necessarily he who finishes it.]
Lược dịch từ sethabramson.substack.
_________
