Trump là cựu tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ bị truy tố hình sự liên bang và sẽ ra tòa vào chiều thứ Ba tuần tới.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ hôm thứ Năm 8 tháng Sáu 2023 đã đưa ra các cáo buộc hình sự liên bang đối với cựu Tổng thống Donald J. Trump, cáo buộc ông xử lý sai các tài liệu mật mà ông lưu giữ khi rời nhiệm sở và sau đó cản trở nỗ lực của chính phủ thu hồi chúng.
Đây là một bước quan trọng về chính trị và pháp lý được chờ đợi từ lâu và chắc chắn sẽ có tác động lớn đến bối cảnh chính trị nước Mỹ khi cuộc vận động tranh cử tổng thống năm 2024 đã chính thức bắt đầu. Vị thế hiện thời của ông Trump không chỉ là cựu tổng tư lệnh một thời của quân đội Hoa Kỳ mà còn là ứng cử viên hàng đầu cho cuộc đề cử ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa năm 2024 để đối đầu với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden. Nhiều người cho rằng chính quyền của ông Biden hiện thời sẽ tìm cách kết tội đối thủ tiềm năng của mình về nhiều trọng tội.
Báo The New York Times và báo The Washington Post dẫn tin từ những người biết rõ cáo trạng nói ông cựu tổng thống bị gọi là “bị can hình sự”, bị buộc bảy tội danh, trong đó có âm mưu cản trở công lý, cố tình thủ đắc tài liệu mật quốc phòng, tuyên bố sai sự thật và vi phạm Đạo luật Gián Điệp. Ông Trump xác nhận rằng ông ta đã bị truy tố và sẽ ra trình diện tòa vào lúc 3:00 chiều thứ Ba tuần tới để nghe đọc cáo trạng, theo một người thân cận với ông và bài đăng của chính ông trên nền tảng mạng xã hội Truth Social.
“Chính quyền Biden tham nhũng đã thông báo cho các luật sư của tôi rằng tôi đã bị truy tố,” ông Trump viết trong một số bài đăng vào khoảng 7 giờ tối nay 8 tháng Sáu sau khi ông ta được thông báo về các cáo buộc. Trong một video mà ông đăng sau đó trên Truth Social, ông Trump tuyên bố: “Tôi không bao giờ nghĩ chuyện như thế này lại có thể xảy ra cho một cựu tổng thống Hoa Kỳ…Tôi là một người vô tội. Tôi là một người vô tội.” Ở một số bài đăng khác, ông Trump thắc mắc tại sao Hillary Clinton và Hunter Biden – con trai Tổng thống Biden – lại không bị truy tố về các hành vi liên quan đến tài liệu mật của quốc gia.
Bộ Tư pháp không đưa ra bình luận nào và không công khai bản cáo trạng ngay lập tức.
Bản cáo trạng, do văn phòng công tố viên đặc biệt Jack Smith đệ trình và được đưa ra bởi một đại bồi thẩm đoàn tại Tòa án Quận Liên bang ở Miami, bang Florida. Đây là lần đầu tiên một cựu tổng thống phải đối mặt với các cáo buộc hình sự cấp liên bang. Và đây cũng là lần thứ hai ông Trump bị truy tố tội hình sự, lần trước là vào tháng Ba, các công tố viên địa phương ở New York đệ trình hơn 30 cáo buộc trọng tội chống lại ông Trump trong một vụ án liên quan đến khoản tiền bịt miệng một ngôi sao khiêu dâm ở Mỹ trước cuộc bầu cử năm 2016.
Ông Trump vẫn đang bị văn phòng của ông Jack Smith điều tra vì những nỗ lực duy trì quyền lực sau thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 và những nỗ lực đó đã dẫn đến vụ tấn công vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng Giêng năm 2021. Ông ta cũng đang bị văn phòng công tố quận ở Fulton County, Georgia xem xét kỹ lưỡng về khả năng ông ta đã can thiệp vào cuộc bầu cử một cách bất hợp pháp.
Hồ sơ công khai của vụ án đã vẽ nên một bức tranh về việc ông Trump liên tục cản trở nỗ lực của cả Cục Quản lý Hồ sơ và Lưu trữ Quốc gia cũng như Bộ Tư pháp nhằm thu hồi hàng trăm hồ sơ nhạy cảm của chính phủ mà cựu tổng thống đã mang về từ Tòa Bạch Ốc và hầu hết được lưu giữ câu lạc bộ tư nhân và tư dinh của ông ở Florida, Mar-a-Lago.
Sau những nỗ lực bền bỉ của Cơ quan Lưu trữ Quốc gia trong phần lớn năm 2021, yêu cầu ông Trump giao nộp tài liệu mà ông đã mang về nhà — những tài liệu được coi là tài sản của chính phủ Mỹ theo Đạo luật Hồ sơ Tổng thống — ông Trump đã giao nộp 15 hộp tài liệu vào tháng Giêng năm 2022. Việc xem xét các hộp tài liệu này cho thấy đây là các tài liệu rất nhạy cảm, được phân loại mật và tuyệt mật, khiến Bộ Tư pháp phải điều tra.
Tháng Tám năm ngoái, các đặc vụ liên bang đã đến Mar-a-Lago để thực hiện một cuộc khám xét đặc biệt, thu được tài liệu mà ông Trump đã không giao nộp.
Bộ Tư pháp đã nhiều lần đặt câu hỏi về mức độ hợp tác của ông Trump trong nỗ lực thu hồi các tài liệu, nói rằng họ đã thu hồi hơn 100 tài liệu có chứa các dấu hiệu mật ngay cả sau khi một trong các luật sư của ông Trump chứng thực rằng một cuộc “tìm kiếm kỹ lưỡng” của nhóm pháp lý của ông ấy đã không tìm ra thêm bất kỳ tài liệu nào.
Mặc dù bản chất của một số tài liệu được tìm thấy ở nhà ông Trump đã được biết đến – chẳng hạn như những bức thư của nhà độc tài Triều Tiên Kim Jong-un – nhưng vẫn chưa rõ nội dung những tài liệu mật khác được tìm thấy tại Mar-a- Lago và thiệt hại cho an ninh quốc gia mà việc sở hữu chúng gây ra, nếu có.
Ông Trump đã nhiều lần mô tả cuộc điều tra ông ta là một cuộc săn phù thủy có động cơ chính trị, và trong những tuần gần đây, các luật sư của ông đã tìm cách nêu ra những vấn đề mà họ cho là hành vi sai trái của cơ quan công tố.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết Tòa Bạch Ốc biết về bản cáo trạng từ các bản tin báo chí. Sáng hôm nay thứ Năm, trước khi ông Trump được báo tin sẽ bị truy tố, một phóng viên đã hỏi Tổng thống Biden ông sẽ nói gì với người dân Mỹ để họ tin rằng họ nên tin tưởng vào sự độc lập và công bằng của Bộ Tư pháp. Ông Biden trả lời rằng ông “không bao giờ, chưa một lần nào đề nghị Bộ Tư pháp nên và không nên làm gì liên quan tới chuyện truy tố hoặc không truy tố”.
Đội ngũ cố vấn của ông Trump đã biết trước việc ông bị buộc tội, đã chuẩn bị sẵn các tuyên bố, video và thư kêu gọi đóng góp tài trợ để tung ra ngay sau khi vụ buộc tội được loan tin trên báo chí.
Báo The New York Times ghi nhận các vụ truy tố ông Trump đã không có tác động nhiều đến triển vọng chính trị của ông ta. Theo một cuộc thăm dò dư luận của USA Today/Suffolk hồi tháng Tư, khi được hỏi những rắc rối pháp lý mà ông Trump đang đối mặt có ảnh hưởng đến quan điểm của họ về ông ta hay không, hai phần ba số ủng hộ viên của ông Trump cho rằng chúng không tạo ra sự khác biệt nào cả.
Thống đốc bang Florida Ron DeSantis – đối thủ nặng ký nhất của ông Trump trong cuộc đua giành vé đại diện đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm tới – nói rằng “việc biến cơ quan thực thi pháp luật của liên bang thành vũ khí đặt ra mối đe dọa chết người cho một xã hội tự do”. Nhưng ông DeSantis không trả lời nếu đắc cử tổng thống, ông ta có sẽ ân xá cho ông Trump hay không.
Đọc thêm: