Sau khi bị bắt tạm giam và ra điều trần trước tòa vào chiều thứ Tư 10 tháng Năm 2023, Dân biểu George Santos (Cộng hòa – New York) đã được tại ngoại hậu tra với khoản tiền thế chân nửa triệu Mỹ kim, bị cấm đi khỏi khu vực New York – Washington D.C. Nhưng Santos tuyên bố không nhận tội, không từ nhiệm, thậm chí sẽ tái tranh cử vào năm 2024; anh ta cũng được lãnh đạo đảng Cộng hòa chống lưng dù công chúng hết sức phẫn nộ.
Trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ vào tháng Mười Một năm ngoái, George Santos, 34 tuổi, đảng Cộng hòa, đã giành chiến thắng, đại diện khu vực Long Island và Queens của tiểu bang New York ở Hạ viện, một phần nhờ vào cái tiểu sử ngụy tạo trong quá trình vận động tranh cử và được các lãnh đạo đảng Cộng hòa ủng hộ.
Ngay sau cuộc bầu cử, những lời khai gian dối của Santos đã bị báo chí Mỹ phanh phui, gây chấn động cả nước đồng thời các cơ quan công lực bắt đầu nghi ngờ các hành vi sai trái của anh ta trong lĩnh vực tài chính, đầu tư v.v… Đã có nhiều tiếng nói kêu gọi Santos từ chức, kể cả từ các dân biểu Cộng hòa trong Hạ viện nhưng Santos phớt lờ.
Đến thứ Tư 10 tháng Năm George Santos bị truy tố. Theo cáo trạng được công bố tại tòa liên bang ở Central Islip, New York chiều thứ Tư, George Santos bị Công tố viện khu vực Đông New York truy tố 13 tội danh hình sự, trong đó có 7 tội danh lừa đảo tài chính, 3 tội danh rửa tiền, 1 tội danh ăn cắp công quỹ và 2 tội danh man khai với Quốc hội.
George Santos không nhận tội nào trong 13 tội danh kể trên. Anh ta được tại ngoại hậu tra nhờ một khoản tiền thế chân trị giá $500,000, được bảo đảm bởi ba cá nhân ẩn danh và việc đi lại của anh ta sẽ bị hạn chế ở New York, Washington và giữa hai thành phố đó.
Trong một khung cảnh hỗn loạn bên ngoài tòa án, Santos nói với các nhà báo rằng anh ta nghĩ các cáo buộc của công tố viện là sản phẩm của một “cuộc săn phù thủy”, sử dụng cụm từ mà cựu Tổng thống Donald J. Trump thường dùng để mô tả các vụ án của chính ông ta. “Tôi phải tiếp tục đấu tranh để bảo vệ sự vô tội của mình,” Santos nói. Anh ta nhấn mạnh mình vô tội và tố cáo cả truyền thông và đảng Dân chủ gây rắc rối cho anh ta chỉ vì họ không chấp nhận quan điểm chính trị của anh.
Trong bản tin đầu tiên đăng trên Twitter sau khi bị kết tội, Santos viết “CUỘC SĂN PHÙ THỦY!” sử dụng đúng nội dung và cách viết toàn chữ in hoa đặc trưng của cựu Tổng thống Trump.
***
Các công tố viên liên bang nói rằng các hành vi phạm tội của Santos liên quan tới ba kế hoạch riêng biệt.
Phần lớn bản cáo trạng tập trung tố cáo Santos đã chỉ đạo một nhà tư vấn chính trị giấu tên vận động đóng góp vào một công ty mà ông ta khai man là một quỹ chính trị. Cáo trạng nói rằng Santos đã sử dụng số tiền này để chi tiêu cá nhân, bao gồm mua quần áo hàng hiệu và trả nợ thẻ tín dụng.
Cáo trạng còn cáo buộc Santos gian lận trong kê khai và nhận tiền trợ cấp thất nghiệp trong thời gian đại dịch Covid-19; Santos đã nhận được hơn $24,000 tiền trợ cấp thất nghiệp của chính phủ trong khi anh ta vẫn đang nhận mức lương $120,000/năm từ một công ty đầu tư có trụ sở tại Florida.
Và các công tố viên nói Santos đã cố ý man khai về công khai tài chính trong cả hai chiến dịch tranh cử quốc hội, vào năm 2020 và 2022, để đánh lừa Hạ viện và công chúng về tình trạng tài chính của anh ta. Cáo trạng cũng cáo buộc Santos đã khai man tiền lương trong cả hai chiến dịch tranh cử, không tiết lộ một số thu nhập và nói dối về số dư trong tài khoản ngân hàng.
Với những tội danh như vậy, nếu bị kết tội, anh ta sẽ phải đối mặt với mức án tù lên tới 20 năm.
Theo luật, những người đảm nhiệm chức vụ dân cử trong Quốc hội được miễn truy tố trừ khi họ vi phạm tội hình sự rõ ràng và trầm trọng. Nếu những lời kết tội của công tố viện New York là đúng thì những hành vi gian dối của George Santos đã khá rõ ràng, trầm trọng, đáng bị kết án nặng và bị tước tư cách dân biểu Hạ viện.
Tuy nhiên, theo nhiều nhà phân tích, nó không có khả năng ảnh hưởng ngay lập tức đến vị trí của anh ta trong Quốc hội. Hiện nay ở Hạ viện, đảng Cộng hòa có một đa số rất mong manh, chỉ nhiều hơn đảng Dân chủ 5 ghế trong tổng số 435 ghế dân biểu; cho nên đảng này quyết không để mất ghế nào. Vì thế, ngay cả khi ngày càng có nhiều thành viên cấp cao của Đảng Cộng hòa kêu gọi ông Santos từ chức, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng hòa – California) đã thông báo Santos sẽ được phép tiếp tục phục vụ.
Trong phiên điều trần hôm thứ Tư, luật sư của Santos nói rằng anh ta sẽ tiếp tục tái tranh cử vào năm 2024, cho nên yêu cầu tòa cho phép anh ta đi lại tự do bên ngoài New York và Washington “để tham gia vào hoạt động tranh cử”.
***
Ngoài phiên tòa hình sự đang diễn ra ở New York, Santos còn bị truy tố trong một vụ án khác ở Brazil, quê hương của anh ta. Ngày mai thứ Năm 11 tháng Năm 2023, các cơ quan thực thi pháp luật Brazil sẽ mở phiên tòa xét xử một vụ lừa đảo tài chính xảy ra từ năm 2008. Nghi can trong vụ này, được cho là George Santos, đã đánh cắp và sử dụng một cuốn ngân phiếu (check).
Báo The New York Times dẫn nguồn tin từ nhà hữu trách Brazil cho biết, chỉ một tháng trước ngày sinh nhật tuổi 20, George Santos đã vào một tiệm thời trang ở Niteroi ngoại ô thành phố Rio de Janeiro và mua $700 quần áo, sử dụng một cái tên giả và một cuốn ngân phiếu ăn cắp.
Tháng Tám 2009, viết trên mạng xã hội Orkut của Brazil, Santos thừa nhận đã đánh lừa chủ tiệm và hứa sẽ trả tiền; sang năm 2010, anh ta và mẹ khai với cảnh sát rằng Santos đã ăn cắp cuốn ngân phiếu của một người đàn ông thường làm việc chung với mẹ anh ta và dùng nó để mua sắm hàng hóa có tính lừa đảo. Mẹ của Santos cũng không phải là nạn nhân bị chết trong vụ Trung tâm Thương mại Thế giới New York bị khủng bố Al-Qaeda tấn công ngày 11 tháng Chín 2001 như anh ta khai trong hồ sơ tranh cử.
Cuộc điều tra của cảnh sát về vụ việc sau đó bị đình hoãn vì Santos rời khỏi Brazil mà không ai biết đi đâu; cho đến khi Santos xuất hiện trên truyền thông với tư cách dân biểu Hoa Kỳ thì chính quyền Brazil mới quyết định khôi phục điều tra vụ ăn cắp 14 năm về trước.
Đọc thêm:
