Các thượng nghị sĩ Cộng Hòa tại Thượng viện Hoa Kỳ hôm thứ Năm đã chặn thành công một dự luật về chống khủng bố nội địa, từ đó chặn luôn cuộc tranh luận về một dự luật giải quyết các vụ xả súng hàng loạt sau khi một kẻ cực đoan da trắng giết 10 người da đen ở New York tuần trước và một tay súng thảm sát 19 học sinh và hai giáo viên ở Texas tuần này.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) đã cố gắng thúc đẩy các đồng viện Cộng Hòa thông qua một dự luật chống khủng bố nội địa đã được Hạ Viện nhanh chóng bỏ phiếu thuận vào tuần trước sau vụ xả súng hàng loạt tại một cửa hàng tạp hóa ở Buffalo, New York và một nhà thờ ở Nam California nhằm vào người da màu. Dự luật có tiêu đề Đạo luật Phòng chống Khủng bố Nội địa cho phép các cơ quan liên bang giám sát và báo cáo về các âm mưu khủng bố trong nước ở Hoa Kỳ, đặc biệt là hành vi khủng bố do thù hận sắc tộc của những kẻ phát-xít mới và thượng tôn da trắng. Nếu được thông qua, dự luật này cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc thảo luận về các dự luật an toàn súng đạn. Tuy nhiên, nỗ lực lập pháp của đảng Dân Chủ đã một lần nữa thất bại.
Kết quả bỏ phiếu ở Thượng Viện sáng nay là 47-47, còn xa tỷ lệ 60-40; tất cả 47 phiếu chống đều thuộc về đảng Cộng Hòa.
Các thượng nghị sĩ Dân Chủ cho rằng cần có một đạo luật như vậy để tăng cường phản ứng của chính phủ liên bang trước tình trạng các vụ bạo lực cực đoan đang gia tăng.
Các thượng nghị sĩ Cộng Hòa lại cho rằng đạo luật như vậy là không cần thiết vì Tổng thống Joe Biden thuộc đảng Dân Chủ đã có đầy đủ thẩm quyền để tổ chức phản ứng của chính quyền đối với chủ nghĩa cực đoan bạo lực.
Dự luật chống khủng bố trong nước đã được giới thiệu từ năm 2017, khi Dân biểu Brad Schneider (Dân Chủ – Illinois) lần đầu tiên đề nghị một dự luật phối hợp hoạt động của các cơ quan thực thi pháp luật như Bộ Tư pháp, Bộ An ninh Nội địa và Cục Điều tra Liên bang FBI nhằm phát hiện và ngăn chặn các âm mưu khủng bố như vụ xả súng hàng loạt ở Las Vegas và ở Sutherland Springs, Texas. Tuy nhiên, dự luật của ông Schneider nhanh chóng rơi vào quên lãng và mới được đưa ra bỏ phiếu vào tuần trước, sau các vụ giết người do thù hận chủng tộc ở New York và California và được thông qua chỉ với một phiếu thuận của đảng Cộng Hòa. Đến sáng nay thì nó bị chặn tại Thượng Viện.
Các vụ giết người hàng loạt bằng súng đạn trong những năm gần đây đã dẫn tới nhiều cuộc thảo luận tại Quốc Hội về chuyện phải làm gì với bạo lực súng đạn. Nhưng Quốc Hội Mỹ có rất ít hành động do hai đảng bị chia rẽ sâu sắc về các biện pháp an toàn súng đạn. Theo Washington Post, trong hai thập niên qua, các dân biểu và nghị sĩ Dân Chủ đã trình ra Quốc Hội 121 dự luật về kiểm soát chặt chẽ quy trình mua bán súng đạn, kiểm tra nhân thân và sức khỏe tâm thần của những người mua bán súng. Tuy nhiên tất cả các nỗ lực pháp lý này đều thất bại vì các vị dân cử của đảng Cộng Hòa liên tục bỏ phiếu chống, tiêu diệt những đề án đó ngay từ trong trứng nước.
Hậu quả là người dân Mỹ không mấy tin tưởng vào khả năng của Quốc Hội giải quyết vấn đề bạo lực súng đạn. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos hôm thứ Ba cho thấy chỉ 35% người dân Mỹ tin rằng các nhà lập pháp sẽ hành động.
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre nói: “Chúng tôi rất thất vọng” với kết quả bỏ phiếu ở Thượng Viện.“Tổng thống đã nói rất rõ ràng rằng đã đến lúc chúng ta phải hành động,” cô Jean-Pierre nói với hãng tin AP.
Tại Thượng Viện, ông Schumer thừa nhận “Không ai trong chúng tôi ảo tưởng rằng điều này [việc thông qua luật chống khủng bố] sẽ dễ dàng”, và ông cáo buộc các thượng nghị sĩ Cộng Hòa đang ở trong “thế bị kìm kẹp” bởi sự vận động hành lang của các tổ chức ủng hộ quyền sử dụng súng ở Hoa Kỳ. Ông Schumer cho rằng cần có thêm thời gian và đàm phán giữa hai đảng để tháo gỡ bế tắc.
Ông Schumer đã yêu cầu Thượng Nghị Sĩ Chris Murphy (Dân Chủ-Connecticut) cùng năm nghị sĩ Dân Chủ khác làm việc với các đồng viện Cộng Hòa để dung hòa các quan điểm khác biệt, tiến tới một dự luật lưỡng đảng về kiểm soát súng đạn và chống khủng bố. Có 10 thượng nghị sĩ của cả hai đảng đã họp với nhau ngay trong buổi chiều này thứ Năm 26 tháng Năm và chia thành các nhóm thảo luận ba nội dung chính của dự luật kiểm soát súng đạn trong tương lai; đó là vấn đề kiểm tra lý lịch người mua súng; luật cờ đỏ (red flag law) cho phép tịch thu súng khỏi những người có thể gây hại cho bản thân hoặc người khác và các chương trình tăng cường an ninh tại trường học và các tòa nhà khác.
Ông Murphy, một người ủng hộ hàng đầu cho việc hạn chế súng, nói trong một cuộc họp báo rằng các cuộc đàm phán với các nghị sĩ Cộng Hòa dự kiến sẽ tiếp tục đến hết tuần tới và sẽ có một dự thảo luật mới. Nhưng khả năng Thượng Viện sẽ ban hành một dự luật hạn chế sở hữu súng đạn là rất thấp.
Đọc thêm: