Tin tức về việc cổ phiếu của VinFast tăng vọt trong phiên giao dịch đầu tiên, đã khiến giới dư luận viên và các thành phần yểm trợ truyền thông cho VinFast gần như hò hét không ngớt trên các trang mạng, bằng những ngôn từ bay bổng. Thế nhưng ngay vào lúc này, những bình luận của giới chuyên gia về chứng khoán và sản xuất xe điện, phản hồi về tín hiệu màu hồng này không mấy mặn mà.
Một trong những nhà bình luận của tạp chí xe hơi và xe điện Eletrek, là Peter Johnson đã có bài viết rất sớm, với câu hỏi đặt ra là “Nhà sản xuất xe điện VinFast (VFS) tỏa sáng trong ngày ra mắt thị trường Mỹ, nhưng liệu nó có đáng giá hơn Ford và GM không?” (EV maker VinFast (VFS) shines in US market debut, but is it worth more than Ford, GM?)
Peter Johnson được giới thiệu là một nhà quan sát tỉ mỉ quá trình chuyển đổi từng bước của ngành công nghiệp ô tô sang xe điện. Không chỉ vậy, ông còn là một nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, cây bút chuyên nghiệp về tài chính và người đam mê xe điện. Có lẽ vì vậy, so với những nhận định khác, bài viết này của Peter Johnson được coi là chừng mực và cảnh báo nhiều điều về một tương lai sau loạt pháo hoa ra mắt cổ phiếu của VinFast.
Nhà sản xuất xe điện Việt Nam VinFast đã tổ chức lễ niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq với mã chứng khoán “VFS” vào ngày Thứ Ba. Trong ngày ra mắt thị trường, giá trị vốn hóa của VinFast đã dễ dàng vượt qua hai ông lớn là Ford và GM, kết thúc ngày với giá trị gần như bằng tổng cộng của cả hai hãng này.
Cổ phiếu VinFast tăng vọt trong ngày ra mắt thị trường Mỹ
Ngay sau khi việc sáp nhập kinh doanh với công ty Black Spade Acquisition Co (BSAQ) của VinFast được cổ đông thông qua vào tuần trước, VinFast đã thông báo rằng họ đã hoàn thành việc sáp nhập.
Cổ phiếu VinFast bắt đầu giao dịch vào sáng ngày 15 Tháng Tám ở mức khoảng $22, gấp đôi so với giá cổ phiếu được định giá $10 đã được thỏa thuận với BSAQ với giá trị $23 tỷ.
Thật là nhanh chóng, bằng thủ thuật giao dịch chứng khoán, nhà đầu tư đã mua vào, đẩy giá cổ phiếu VinFast lên trên $34 cho mỗi cổ phiếu ngay sau buổi trưa. Mặc dù giá cổ phiếu có giảm trong giờ giao dịch chiều, VinFast cũng đã tăng trở lại vào cuối ngày, kết thúc với giá $37 mỗi cổ phiếu, tăng 270% so với giá IPO dự kiến ban đầu.
Với giá $37 mỗi cổ phiếu, giá trị vốn hóa của VinFast sẽ vượt quá $85 tỷ, cao hơn rất nhiều so với Ford ($48 tỷ) và General Motors ($46 tỷ). Vậy câu hỏi ở đây là, VinFast có thật sự đang đáng giá hơn cả hai ông lớn ngành xe hơi của Hoa Kỳ, là Ford và GM cộng lại?
Có thật sự đáng giá?
Kể từ khi vận chuyển lô xe VF đầu tiên đến Mỹ vào Tháng Mười Một, hãng sản xuất xe điện đã gửi hơn 3,000 mẫu xe ra nước ngoài. Tuy nhiên, thực tế tiến độ phát triển của VinFast hết sức chậm chạp.
Theo ước tính mới nhất từ Kelley Blue Book, VinFast đã bán được 850 xe điện tại Mỹ trong năm nay (trong tổng số 11,300 xe trên toàn cầu). Trong số đó, nghe nói có 740 xe được bán trong Quý 2.
Hãng sản xuất xe điện luôn đẩy ngôn từ quảng cáo là “đối thủ của Tesla”, hóa ra đã gặp vấn đề về phần mềm điều khiển, làm chậm quá trình ra mắt tại Mỹ cho đến Tháng Ba. Gần đây, VinFast đã quảng bá để lấy lại uy tín, bằng việc thông báo khởi công nhà máy sản xuất xe điện đầu tiên tại North Carolina, Mỹ.
VinFast cho biết sẽ đầu tư lên đến $2 tỷ trong giai đoạn 1, với tổng thể có diện tích khoảng 1,800 acre. Nhà máy sẽ được chia thành năm khu vực sản xuất chính: Xưởng thân xe, dây chuyền lắp ráp tổng hợp, xưởng ép kim loại, xưởng sơn và trung tâm năng lượng.
Trong giai đoạn ban đầu, hãng sản xuất xe điện sẽ tập trung vào việc sản xuất các mẫu xe điện VinFast VF 7, VF 8 và VF 9 với công suất sản xuất hàng năm trên 150,000 chiếc, khi hoạt động đạt hiệu suất tối đa. Dự kiến sản xuất sẽ bắt đầu vào năm 2025.
VinFast đã thu được $83,5 triệu doanh thu trong ba tháng đầu năm, nhưng tổn thất hoạt động đã cũng nhiều, lỗ đến $472.1 triệu, dẫn đến tổn thất ròng là $598.3 triệu.
Trong khi đó, ngành xe hơi Mỹ với hai ông lớn là Ford và GM thì sao?
Cũng trong cùng thời gian với VinFast, Ford đã bán được 14,843 xe điện trong Quý 2, giảm 2.7% so với Quý 1. Nguyên nhân chính của việc giảm là do thời gian ngừng hoạt động tại nhà máy ở Mexico, nơi sản xuất Mustang Mach-E.
Đơn vị xe điện Model e của Ford đã thu được $1.8 tỷ doanh thu trong Quý 2 trong khi tổn thất hoạt động đạt $1.08 tỷ (hãy nhớ rằng Ford cũng có doanh số bán xe hybrid/ICE ngoài kinh doanh thương mại và phần mềm). Hãng xe hơi này đã tuyên bố lùi mục tiêu sản xuất 600,000 xe điện cho đến năm 2024 sau khi dự định đạt được vào cuối năm nay.
Mặt khác, General Motors đã bán được 15,652 chiếc EV tại Mỹ trong Quý 2, giảm 21% so với 3 tháng đầu năm. Mặc dù Chevy Bolt EV và EUV chiếm hơn 93% doanh số bán xe điện của GM trong nửa đầu năm nay, nhưng nhà sản xuất xe hơi này đang ngừng sản xuất mẫu xe hiện tại để nhường chỗ cho dòng sản phẩm thế hệ tiếp theo.
VinFast thực sự có “đáng” không?
Nhà bình luận về ngành xe điện của tạp chí Electrek, ông Peter Johnson nói ông đã ngồi trong một chiếc xe tại triển lãm xe hơi New York năm ngoái và cảm thấy không có ấn tượng gì với VinFast cả. Những tin tức nồng nhiệt về VinFast được quảng bá trên tạp chí Car and Driver hoặc Motor Trend, theo ông “ắt hẳn đã được mời đến nhà máy để tiết lộ và lái thử”, nhưng thật ra, theo Peter thì các sản phẩm “chưa sẵn sàng cho thị trường Mỹ”.
“Tôi thấy không nên quá phấn khích lúc này với những tin tức về VinFast ”, ông Peter nhận định, “Chúng ta đã thấy rất nhiều công ty khởi nghiệp (không chỉ riêng với các công ty sản xuất xe hơi điện) đã tăng trưởng mạnh trong những ngày hoặc tuần đầu tiên giao dịch, nhưng sau đó thì tuột giảm đáng kể”.
Nhà phân tích Peter chỉ ra các thủ thuật đã vốn quen thuộc trên sàn chứng khoán, thường cốt đem lại những tiếng vang ban đầu, chủ yếu là thu hút sự chú ý. Thế nhưng, thời gian của khả năng chất lượng sản xuất và duy trì công việc mới là vấn đề. Ví dụ, giá trị vốn hóa của Rivian đã tăng vọt lên hơn $150 tỷ chỉ trong một tuần sau khi lên sàn giao dịch vào tháng 11 năm 2021. Công ty xe hơi điện này cũng đã chứng kiến giá trị của mình giảm đi qua các năm, hiện đang ở mức ổn định giá trị vốn khoảng $20 tỷ.
Tác giả bài báo viết: VinFast là một công ty mới với những lời hứa hẹn về tiềm năng, nhưng mong là tôi không bị hụt hẫng trong tương lai. Nhưng ngay cả với những tin tức đầy kích thích như vậy, tôi không nghĩ rằng công ty VinFast có đủ khả năng để vượt qua những giá trị như Ford, GM, Lucid hay Rivian. Tại thời điểm này, cũng cần có một cách nhìn lại như vậy. Thị trường đã có phản ứng tích cực bất ngờ với sự ra mắt của VinFast trên thị trường, và chúng ta cũng nên tiếp tục dõi theo.
