Chỉ một tuần, khi quân đội Nga tiếp tục giằng co tại Ukraine, Vladimir Putin đã hứng loạt phản ứng dữ dội chưa từng có. Cục diện kết thúc như thế nào khó có thể đoán nhưng dù Nga có chiến thắng quân sự thì một trận chiến lâu dài khác vẫn lôi Putin vào sâu với phần thắng tất nhiên không dễ dàng…
Ngày 3 Tháng Ba, quân Nga chiếm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Enerhodar. Petro Kotin, người đứng đầu nhà máy phát điện hạt nhân thuộc sở hữu nhà nước Energoatom, cho biết trên Telegram rằng Nga “tiến vào khu vực nhà máy, khống chế nhân sự…”. Khắp Ukraine, Nga đang tấn công mạnh, bao vây các thành phố và cố đánh chiếm các cảng quan trọng. Một số vụ nổ lớn đã làm rung chuyển trung tâm Kyiv vào khoảng 11 giờ sáng ngày Thứ Sáu 4 Tháng Ba. Nga cũng đã kiểm soát Kherson và đang tấn công một thành phố quan trọng khác là Mykolaiv. Thành phố cảng phía Nam Mariupol đã bị bao vây, nguồn điện nước và nhiệt đều bị cắt. Quân đội Ukraine hôm Thứ Sáu cũng cảnh báo rằng hạm đội Hải quân Nga ở Biển Đen đang chuẩn bị đổ bộ như một phần của kế hoạch tiến vào Odessa, một thành phố cảng quan trọng ở phía Nam.
Ukraine và Nga cho biết họ đã đồng ý ngừng bắn tạm thời để tạo ra “hành lang nhân đạo” nhằm giúp thường dân di tản và thực phẩm, thuốc men có thể được chuyển đến. Tuy nhiên, lệnh ngừng bắn không áp dụng tất cả mọi khu vực chiến trường. Hôm nay, quân đội Nga đã chiếm một tòa nhà chính phủ quan trọng ở cảng Kherson tại Biển Đen, sau khi siết chặt vòng vây vào bờ biển phía Nam Ukraine. Một nhà báo địa phương ở Kherson nói với The Washington Post rằng không thấy quân lính Ukraine ở trung tâm thành phố kể từ đầu ngày Thứ Tư (2 Tháng Ba), trong khi Bộ Quốc phòng Ukraine phủ nhận việc Kherson đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
Hôm 3 Tháng Ba, trong cuộc điện đàm dài 90 phút với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Putin nhấn mạnh yêu cầu Ukraine giải giáp trước khi Moscow đồng ý ngừng bắn. Trong cuộc họp với Hội đồng An ninh Nga, Putin khẳng định hoạt động quân sự ở Ukraine đang diễn ra “theo đúng kế hoạch”; và cho biết, 90% lực lượng quân đội Nga sẵn sàng mở rộng chiến dịch xâm lược Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga công bố 498 lính Nga đã thiệt mạng và hơn 1,500 bị thương. Đây là lần đầu tiên Nga thừa nhận mất mát. Khó có thể biết con số thực nhưng nếu 498 (trong vòng bảy ngày) là con số đúng thì đây cũng là tổn thất lớn nhất của Nga trong bất kỳ chiến dịch quân sự nào kể từ hồi cuộc chiến Chechnya đánh dấu những ngày đầu nhiệm kỳ của Putin năm 1999. Hôm nay, Putin cho biết, gia đình có người thân tử trận sẽ được đền đáp 5 triệu rúp (gần $50,000).
Nga đã phóng hơn hàng trăm hỏa tiễn; trong đó 230 vụ phóng được thực hiện trên đất Ukraine, hơn 160 phóng từ Nga, 70 từ Belarus… Moscow cho biết quân đội Nga đã giết chết 2,870 binh sĩ Ukraine. Phần mình, Kyiv chưa công bố số liệu thương vong của quân đội Ukraine, nhưng nói rằng họ đã giết 5,840 lính Nga. Giới chức Ukraine cho biết, số thường dân thiệt mạng là khoảng 2,000.
Hôm nay, Phát ngôn viên quân đội Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov, nói – dù không đưa ra bằng chứng – rằng phần lớn tổn thất gây ra cho phía Nga ở mặt trận Ukraine là do “công của lính đánh thuê phương Tây và bọn nhà thầu quân sự tư nhân”… Ukraine đã thành lập Quân đoàn Quốc tế cho các tình nguyện viên nước ngoài. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết 1,000 người đầu tiên đã đăng ký gia nhập, trong số 16,000 người theo dự kiến. Hơn 50,000 công dân Ukraine sống ở nước ngoài đã trở về Ukraine thông qua các trạm kiểm soát ở khu vực Lviv để tham chiến. Khoảng 80% là nam giới trong độ tuổi từ 18 đến 60.
Berlin cho biết Đức sẽ gửi thêm 2,700 hỏa tiễn phòng không. Súng vác vai Strela của Đức (vũ khí diệt trực thăng và máy bay) sẽ đến Ukraine vài ngày tới. Đức đã phê duyệt chuyển giao cho Kyiv 1,000 tên lửa chống tăng và 500 súng phóng Stingers… Hà Lan cũng gửi súng phóng phòng không. Estonia gửi súng Javelin. Ba Lan và Latvia gửi tên lửa đất đối không Stinger. Czech gửi súng máy, súng bắn tỉa, súng lục và đạn dược… Ngay cả những nước trung lập như Thụy Điển và Phần Lan cũng gửi vũ khí. Tổng cộng, khoảng 20 quốc gia – hầu hết là thành viên NATO và EU – đang tiếp lửa cho Ukraine. Cùng lúc, NATO đang chuyển thiết bị quân sự và thêm 22,000 binh sĩ tới các quốc gia thành viên giáp biên giới Nga và Belarus… Phần Mỹ, Chính quyền Biden đang yêu cầu Quốc hội viện trợ nhân đạo và quốc phòng khẩn cấp trị giá $10 tỷ cho Ukraine.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đang mở cuộc điều tra về tội ác chiến tranh ở Ukraine, sau khi được yêu cầu từ 39 quốc gia thành viên, hầu hết là các quốc gia châu Âu. Một động thái như vậy là chưa từng có trong lịch sử ICC, khi công tố viên thường đợi hàng tháng để được hội đồng thẩm phán phê duyệt. EU cũng đang xem xét đề xuất thu hồi quy chế tối huệ quốc của Nga tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Tuần này, Đại sứ Ukraine tại Liên Hiệp Quốc, Sergiy Kyslytsya, đọc trước Đại hội đồng LHQ đoạn tin nhắn mà một lính Nga gửi cho mẹ trước khi anh ta bị giết:
“Mẹ ơi, con đang ở Ukraine. Một cuộc chiến thực sự đang hoành hành ở đây. Con rất sợ. Quân đội Nga ném bom tất cả thành phố, thậm chí nhắm vào thường dân. Chúng con được thông báo rằng họ sẽ chào đón nhưng họ lại nằm dưới gầm xe bọc thép của chúng con, không cho chúng con vượt qua. Họ gọi chúng con là những kẻ phát xít…”. Điều mà Sergiy Kyslytsya làm tại khán đài quốc tế LHQ là một ví dụ điển hình về tầm quan trọng của chiến tranh tâm lý. Giới chức Ukraine sử dụng hình ảnh trên mạng xã hội về thương vong của người Nga để hạ thấp tinh thần của binh lính Nga; trong khi Putin mô tả chính phủ Volodymyr Zelensky là “một bọn nghiện ngập ma túy và theo chủ nghĩa phát xít mới”.
Khó có thể kiểm chứng độ chính xác trong câu chuyện Sergiy Kyslytsya kể trước LHQ nhưng không thể phủ nhận một thực tế rằng, Putin đang vấp phải sự kháng cự quyết liệt của Ukraine và tinh thần binh sĩ Nga đang xuống thấp. Hôm Thứ Ba, một quan chức cấp cao Ngũ Giác Đài cho biết nhiều đơn vị Nga đã hạ vũ khí đầu hàng nhanh chóng. Trong một số trường hợp, lính Nga đục bình xăng xe để không thể tấn công Ukraine…
Liên Hiệp Quốc dự đoán sẽ có 10 triệu người Ukraine di tản. Kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 24 Tháng Hai, LHQ ghi nhận có 209 thường dân thiệt mạng và 553 bị thương. Số người di tản tính đến thời điểm này đã là hơn một triệu…
_________
ĐỌC THÊM:
Không chỉ Putin, Tập Cận Bình cũng “hố”
Giới chức Ukraine: Một âm mưu ám sát Tổng thống Zelensky bị phá vỡ
Không chỉ bị cấm cửa đến châu Âu, hàng không Nga còn bị thu hồi máy bay!
