Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi bắt đầu chuyến công du châu Á vào Chủ Nhật 31 Tháng Bảy nhưng không rõ bà có đến Đài Loan hay không trong bối cảnh căng thẳng cực độ chung quanh thông tin bà có thể đến thăm đảo quốc tự trị mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Thông cáo báo chí của Văn phòng Chủ tịch Hạ Viện cho biết, “Chủ tịch Nancy Pelosi đang dẫn đầu một phái đoàn Quốc Hội Hoa Kỳ đến khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương, gồm các chuyến thăm đến Singapore, Malaysia, Hàn Quốc và Nhật Bản”.
Thông cáo không nói rõ liệu bà Pelosi, người đứng thứ ba trong hàng ngũ kế vị tổng thống, có thực hiện các chặng dừng chân khác hay không. Vì an ninh của chuyến đi có thể bà Chủ tịch không công bố đầy đủ lịch trình.
“Tại Singapore, Malaysia, Hàn Quốc và Nhật Bản, chúng tôi sẽ tổ chức các cuộc họp cấp cao để thảo luận về cách thức thúc đẩy các giá trị và lợi ích chung, bao gồm hòa bình và an ninh, tăng trưởng kinh tế và thương mại, đại dịch Covid-19, cũng như cuộc khủng hoảng khí hậu, nhân quyền và quản trị dân chủ”, Chủ tịch Pelosi cho báo chí biết về nội dung chuyến công du.
“Chuyến đi sẽ tập trung vào việc tương trợ an ninh lẫn nhau, quan hệ đối tác kinh tế và quản trị dân chủ ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, thông cáo nói.
Trong phái đoàn của bà Pelosi có Dân biểu Gregory Meeks, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện và một số dân biểu thuộc cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa.
Theo dữ liệu theo dõi hàng không của FlightRadar24, vào trưa Chủ Nhật 31 Tháng Bảy (giờ Washington DC) phi cơ quân sự của bà Pelosi đang trên đường đến Singapore, còn bộ Ngoại giao Singapore ra thông cáo cho biết Chủ tịch Hạ Viện Pelosi sẽ thăm Singapore từ ngày 01 đến 02 Tháng Tám.
Trung Quốc coi các chuyến thăm của các quan chức cao cấp Hoa Kỳ tới Đài Loan là một tín hiệu khích lệ cho phe ủng hộ độc lập ở hòn đảo này và đe dọa sẽ có biện pháp trả đũa mạnh mẽ nếu bà Chủ tịch Pelosi đến thăm Đài Bắc như thông tin mà báo chí đưa ra gần nửa tháng trước.
Hoa Kỳ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan nhưng phải cung cấp cho hòn đảo này các phương tiện để tự vệ theo các đạo luật về quan hệ với Đài Loan.
Chuyến thăm của Chủ tịch Pelosi, theo lời bà, là thể hiện sự ủng hộ nền dân chủ Đài Loan, nhưng không phải là chưa từng có tiền lệ. Năm 1997, Chủ tịch Hạ Viện thuộc đảng Cộng hòa là Dân biểu Newt Gingrich đã đến thăm Đài Loan và trò chuyện với Tổng thống Lý Đăng Huy sau khi thăm Bắc Kinh.
Ông Biden nói với ông Tập chính sách của Hoa Kỳ về Đài Loan không thay đổi và Washington cực lực phản đối những nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm thứ Sáu cho biết sau cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông Biden rằng Đài Loan sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác an ninh chặt chẽ với Hoa Kỳ.
Phát ngôn viên của lực lượng không quân Trung Quốc Thẩm Kim Khoa (Shen Jinke) được truyền thông nhà nước dẫn lời hôm Chủ Nhật nói rằng Bắc Kinh sẽ “cương quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia”. Ông Thẩm nói không quân Trung Quốc có nhiều loại máy bay chiến đấu có khả năng thực hiện nhiệm vụ đó.
Một đơn vị Quân đội Trung Quốc đang lên mạng Weibo của Trung Quốc – mạng truyền thông xã hội giống Twitter – hôm thứ Sáu: “Hãy chuẩn bị chiến tranh!” đã nhận được 1,87 triệu lượt thích.
Trên thực địa, khi nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan quay trở lại Biển Đông vào thứ Năm 27 Tháng Bảy, quân đội Trung Quốc đã tăng cường các cuộc tập trận ở khu vực lân cận.
Hôm thứ Bảy, Trung Quốc đã tổ chức tập trận bắn đạn thật ở vùng biển ngoài khơi tỉnh Phúc Kiến đối diện đảo Đài Loan và chỉ cách Đài Loan hơn 100 km (62 dặm). Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc cũng sẽ tổ chức một cuộc tập trận ở Biển Đông ngoài khơi thành phố Quảng Châu vào thứ Hai.
Nhà bình luận hiếu chiến của Trung Quốc Hồ Tích Tiến (Hu Xijin) hôm thứ Bảy đã phải xóa một tweet cảnh báo Trung Quốc sẽ trả đũa quân sự nếu chiến đấu cơ của Hoa Kỳ hộ tống Chủ tịch Pelosi trong chuyến thăm Đài Loan, sau khi mạng Twitter khóa tài khoản của ông ta.
Phát ngôn viên về an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc John Kirby hôm thứ Sáu cho biết Hoa Kỳ không thấy bằng chứng nào về hoạt động quân sự của Trung Quốc chống lại Đài Loan. Tuy nhiên, thông tin của ông Kirby đưa ra trước khi có những cuộc tập trận của Trung Quốc.
Chuyến công du châu Á của Pelosi diễn ra vào thời điểm nhạy cảm về mặt chính trị đối với các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Ông Tập Cận Bình dự kiến sẽ có được một nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tiền lệ tại đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc vào cuối năm nay, trong khi ở Hoa Kỳ, đảng Dân Chủ của ông Biden sẽ phải đối mặt với một cuộc bầu cử giữa kỳ khó khăn vào Tháng Mười Một để duy trì quyền kiểm soát Quốc Hội.
Đọc thêm: