Các cơ quan cảnh sát trên khắp nước Mỹ đang tuyệt vọng để tuyển nhân viên vì ít người muốn công việc này. Những người ủng hộ cải cách nhìn thấy đây là cơ hội để sửa đổi chính sách và đào tạo thế hệ cảnh sát mới.
Nhìn đâu cũng thấy thiếu cảnh sát
Sở Cảnh sát San Francisco phải cắt giảm hơn 600 cảnh sát tuyển mới, tức gần 30% con số được giao. Phoenix cần thêm khoảng 500 cảnh sát để có biên chế đầy đủ. Lực lượng cảnh sát Washington DC đang co lại so với 50 năm trước, dù bạo lực súng đạn và cướp xe hơi vẫn là vấn nạn. Lý do: Số cảnh sát bỏ việc nhanh hơn số thế vào! Khi các sở cảnh sát trên khắp nước Mỹ phải chật vật nhưng vẫn không thể lấp đầy quân số, nhiều quan chức đương nhiệm và về hưu cảnh báo về “tình hình khẩn cấp nhân sự, đe dọa an toàn công cộng” – The Washington Post cho biết.
Khá đông cảnh sát kỳ cựu từ nhiệm vì ngại trách nhiệm giải trình “quá căng thẳng” sau vụ cảnh sát giết George Floyd năm 2020 và sự thù địch của cộng đồng. Những người ủng hộ cải cách cảnh sát xem đây là cơ hội đào tạo lớp cảnh sát mới nhưng vì có ít ứng viên đủ tiêu chuẩn nên một số nơi phải hạ chuẩn dù biết là mạo hiểm.
Vấn đề trở nên phức tạp hơn khi các sở cảnh sát nhỏ ở các làng và thị trấn cũng bị thiếu người và cầu viện hỗ trợ. Christy E. Lopez, giáo sư Luật Georgetown, người làm việc trong bộ phận dân quyền tại Bộ Tư pháp từ 2010 đến 2017, lưu ý: “Hạ thấp chuẩn tuyển dụng để đáp ứng mục tiêu nhân sự là không tốt cho tương lai của ngành cảnh sát khi người ta xem trọng việc giữ chân cảnh sát hơn là trách nhiệm giải trình về các hành vi sai trái”.
Năm ngoái, khi Hiệp hội Cảnh sát trưởng Illinois yêu cầu các đơn vị cảnh sát trên toàn tiểu bang ước tính khó khăn về nhân sự, 60% trong 239 cơ quan phản hồi cho biết họ không có đầy đủ nhân lực và 19% thiếu hơn 10% ngân sách. Nhiều cơ quan thừa nhận đang hạ thấp các tiêu chuẩn về giáo dục và tội phạm để có thể đạt được số nhân viên tối thiểu.
Tháng Tư qua, Bộ Tư pháp đã mời hơn hai chục nhân vật, từ các ông chủ lao động đến các nhà lãnh đạo tổ chức phi lợi nhuận dự một cuộc họp để động não hiến kế giúp khắc phục điều mà Thứ trưởng Vanita Gupta mô tả là “khủng hoảng”. Bản tổng hợp khuyến nghị sẽ có trong năm nay. “Bất kỳ giải pháp nào cũng phải đi đôi với trách nhiệm giải trình của cảnh sát và phải hợp hiến” – Gupta nhấn mạnh với tờ The Washington Post trong một cuộc phỏng vấn.
Các giải pháp tuyển dụng bất cập
Để lấp đầy các cơ quan cảnh sát, nhiều thành phố đã mở rộng khu vực địa lý để thu hút thêm tân binh, đề nghị tiền thưởng, hợp đồng lao động nhiều năm và điều chỉnh các điều kiện vào học viện cảnh sát. Nhiều thành phố sử dụng quảng cáo, một chiến lược mà những người ủng hộ cải cách cảnh sát cảnh báo là “phản tác dụng trừ khi các quảng cáo truyền tải một thông điệp rõ ràng về mục đích của công việc”.
Craig B. Futterman, giáo sư luật tại Trường Luật Đại học Chicago và là người sáng lập dự án “Mandel Legal Civil Rights and Police Accountability Project” thuộc Mandel Legal Aid Clinic, giải thích: “Tôi không nghĩ đơn giản là có ít người muốn trở thành cảnh sát hơn, mà là họ không muốn tham gia vào một kiểu cảnh sát lỗi thời có hại cho các cộng đồng da màu và thường không hiệu quả trong mục tiêu giảm bạo lực”.
Sam Blonder, người đồng sáng lập công ty Epic Productions có trụ sở tại thành phố Phoenix chuyên sản xuất các video tiếp thị kỹ thuật số theo đơn đặt hàng, cho biết bộ phẩn tuyển dụng cảnh sát của doanh nghiệp ông đã bùng nổ kể từ khi Floyd bị giết. “Trước đây, cảnh sát chưa bao giờ phải tìm đến chúng tôi – Blonder nói – Họ chỉ cần đăng quảng cáo trên báo và lập tức có 5,000 người xuất hiện. Công việc còn lại là sàng lọc”. Chiến lược tuyển dụng bằng tiền thưởng và mức lương cạnh tranh chưa bao giờ có trong ngành cảnh sát nhưng nay rất phổ biến.
Kenny Winslow, cựu cảnh sát trưởng Springfield, Ilinois hiện đứng đầu Hiệp hội Cảnh sát trưởng Illinois nhận định:
“Chính trị đã làm thay đổi việc trị an ở các khu vực tự do khiến nhiều cảnh sát kỳ cựu vỡ mộng. Bang màu xanh lam truyền thống của tôi đang chứng kiến nạn chảy máu cảnh sát đến các bang bảo thủ như Wisconsin, Indiana, Kentucky, Missouri và Iowa. Các thị trấn biên giới bảo thủ của Illinois với cơ quan lập pháp và công tố viên bảo thủ cũng có sức hút lớn. Những cảnh sát rời đi so sánh Đạo luật SAFE-T của Illinois (ban hành năm 2021 gồm các thay đổi về việc cảnh sát sử dụng vũ lực và chịu trách nhiệm về hành vi của mình) và sự thân thiện với cảnh sát ở các tiểu bang màu đỏ. Luật mới khắc nghiệt với cảnh sát khiến nhiều người sợ hãi đã ảnh hưởng đến việc tuyển dụng trên khắp Illinois”.
Ý kiến của những người quan tâm
Jason C. Johnson, chủ tịch của Quỹ Bảo vệ Pháp luật Thực thi Pháp luật (Law Enforcement Legal Defense Fund) và là phó ủy viên của Sở Cảnh sát Baltimore từ năm 2016 đến 2018, giải thích: “Trong khi các quan chức và công tố viên thiên tả đang xem xét kỹ lưỡng hơn các hành động thực thi pháp luật, thì các cơ quan lập pháp của bang với đảng viên Dân chủ chiếm ưu thế lại cố gắng hạn chế việc tống giam các tội phạm bất bạo động. Khi gặp thứ trông giống như sự từ bỏ toàn bộ luật pháp và trật tự, nhiều cảnh sát thấy họ không được tôn trọng và bị xem là kẻ xấu”.
Justice Henry, sinh viên da đen năm cuối sống tại Bronx, New York nuôi hy vọng trở thành luật sư bào chữa hình sự, nêu ý kiến: “Sự phân chia trong lớp học thường theo các ranh giới kinh tế xã hội. Những sinh viên xuất thân từ tầng lớp giàu có có xu hướng đứng về phía cảnh sát. Tôi nghĩ rằng thể chế cảnh sát độc hại đến mức có đủ điều tồi tệ đang diễn ra khiến toàn bộ hệ thống cần phải được cải tổ”.
Trong khi đó, Aileen McMonagle, chuyên gia tư pháp hình sự cấp cao từng thực tập tại Sở Cảnh sát Philadelphia, thuộc số ít sinh viên bảo vệ cơ quan thực thi pháp luật sau những vụ cảnh sát giết người ồn ào. McMonagle, da trắng và đến từ Quận hạt Montgomery, ngoại ô thành phố Philadelphia, tiểu bang Pensylvania đơn giản hoá vấn đề: “Không ai muốn trở thành cảnh sát vì mạng xã hội đã tác động và thay đổi quan điểm về việc trở thành cảnh sát. Họ sẽ nghĩ bạn là người xấu nếu bạn thích làm cảnh sát!”
