Vào sáng sớm ngày 11 Tháng Bảy, ông Châu Văn Khảm đã về đến nhà, sau khi có sự can thiệp của chính quyền Úc đưa ông ra khỏi nhà tù, trở về đoàn tụ với gia đình tại Úc.
Ông Châu Văn Khảm, một công dân Úc gốc Việt, là thợ làm bánh đã nghỉ hưu, bị công an bắt giữ tại Việt Nam vào Tháng Giêng năm 2019 và bị kết án 12 năm tù về tội khủng bố.
Ông Khảm cùng bà Trang, hiền thê của ông, đã ôm nhau khóc ngay trên đường nhập cảnh Úc. Đây là lần đầu tiên hai người mới gặp lại nhau sau 4.5 năm ông Khảm bị biệt giam và sống trong tù như khổ sai. Trả lời đài ABC, bà Trang cảm ơn chính phủ Úc đã không ngừng can thiệp với chính quyền Việt Nam để đưa ông Khảm về nước.
Ông Khảm năm nay 74 tuổi, bị tuyên án 12 năm tù vì tội “xâm phạm an ninh quốc gia”. Ông là thành viên của Việt Tân, một nhóm vận động cho dân chủ ở Việt Nam mà chính phủ Việt Nam coi là một tổ chức khủng bố. Việc bắt giữ và kết án nặng ông Khảm được coi như là một cách trừng trị để làm gương với những ai tham gia Việt Tân.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết chính phủ Úc “rất hoan nghênh việc Châu Văn Khảm được trả tự do”, đồng thời cho biết thêm việc ông Châu bị giam giữ là một vấn đề về nhân đạo cấp thiết mà ông đã nêu ra với các đối tác Việt Nam trong chuyến thăm vào tháng trước. Việt Nam có vẻ làm ngơ để gây áp lực với chính phủ Úc trong một số vấn đề đến mức ông Albanese kể rằng đích thân ông đã đại diện cho ông Châu Văn Khảm, lên tiếng nói trong các cuộc họp cấp cao ở quốc gia Đông Nam Á, và luôn tìm cách xin chuyển tù nhân.
Một nguồn tin khác cho biết, áp lực của Úc đạt được là trong tiến trình vận động chung về vấn đề tái tạo năng lượng tại Việt Nam đang gặp trắc trở bởi các vụ bắt bớ những nhà vận động môi trường. Một bức ảnh tuy không có thuyết minh gì nhưng nó giúp người ta xác tín thêm về vấn đề này, đó là gia đình của ông Khảm chụp hình chung cùng với Bộ trưởng Năng lượng và Biến đổi Khí hậu Chris Bowen.
Ông Châu bị bắt công an chặn bắt vào năm 2019 khi đang gặp một nhà hoạt động dân chủ, và chính quyền cáo buộc ông vào nước này qua ngả Campuchia bằng giấy tờ giả. Cuối năm đó, ông Khảm bị kết án 12 năm tù vì có chức vụ cấp cao trong phân hội Việt Tân ở Sydney, và thêm tội “tài trợ khủng bố”. Phiên tòa xét xử ông kéo dài chưa đầy năm giờ, và giới quan sát nói đó là một phiên xử giả tạo, trong khi các nhóm nhân quyền bày tỏ lo ngại về thủ tục tố tụng không có gì minh bạch.
“Bản án mười hai năm gần giống như bản án tử hình đối với một người ở độ tuổi của ông Khảm, nhưng chúng tôi rất vui vì ông đã về nhà”, Đan Phượng, Luật sư của ông Khảm tại Sydney nói với đài ABC.
Ông Khảm cũng như những tù nhân chính trị khác có quốc tịch phương Tây đều là những người may mắn vì thường họ phải chịu đựng thời gian ở trong tù ngắn hơn những bản án của họ đã được tuyên. Những người sống trong nước, bị kết án cùng sự vụ, đều có những án tù rất nặng.
