Một làn sóng dịch chuyển chỗ ở đang xảy ra trong tiểu bang California. Hàng triệu người đang di chuyển đến khu vực Riverside-San Bernardino, nơi được gọi là “Inland Empire” thuộc miền Nam California. Đây là nơi chứng kiến mức độ tăng dân số nhiều nhất toàn quốc, tạo ra những thay đổi quan trọng về nhân khẩu học của California nói riêng.
Wall Street Journal cho biết, ngày càng có nhiều người trung lưu chuyển ngược vào phía trong thay vì “bám bờ biển”. Với nhiều người, tuyến đường đi làm từ Inland Empire đến các địa hạt Los Angeles và Orange là dài nhưng vẫn có thể chấp nhận được và nhiều người sẵn sàng chọn việc ở xa nơi đi làm nhưng bù lại tậu được nhà giá rẻ và trường học tốt hơn.
Giá trung bình cho các căn nhà dành cho một gia đình (single-family home) hiện ở California đã đạt mức kỷ lục $827,940 vào Tháng Tám, cao hơn 17% so với một năm trước đó, theo Hiệp hội Môi giới California (California Association of Realtors). Tại địa hạt Riverside, giá nhà trung bình hồi Tháng Tám là $570,000 – so với $830,070 ở Los Angeles County và $1,85 triệu ở San Francisco.
Năm ngoái, 129,000 hộ gia đình đã rời California, một tỷ lệ nhỏ trong 13.5 triệu hộ gia đình của tiểu bang. D.J. Waldie, nhà sử học văn hóa chuyên viết về Los Angeles, cho biết hầu hết người dân California không di chuyển khỏi California mà họ tản ra. Cụ thể, 97,000 hộ gia đình đã rời khu đô thị Los Angeles, và khoảng 67,000 hộ gia đình rời khu đô thị San Francisco.
Chỉ riêng thành phố San Francisco đã chứng kiến sự rời đi của 44,000 hộ gia đình vào năm ngoái, trong khoảng 1/8 tổng hộ dân của thành phố này. Nhiều người trong số đó dọn đến khu thị tứ Sacramento, cách thành phố San Francisco khoảng 90 dặm về phía Đông Bắc. Tại Nam California, trung tâm của sự thay đổi của tiểu bang, khu vực Inland Empire đã tăng 25,000 hộ gia đình vào năm ngoái (không bao gồm thành phần nhập cư). Kinh tế địa phương đang bùng nổ với hàng chục nhà kho của các công ty thương mại khổng lồ như Walmart Inc. và Amazon.com Inc…
Cần nói thêm, chuyện giá nhà luôn là đề tài nóng hừng hực ở California. Nhà đất ở California chỉ tăng chứ chẳng bao giờ giảm. Từ năm 2000 đến năm 2019, giá thuê nhà trung bình của tiểu bang đã tăng 35%, được điều chỉnh theo lạm phát. Trong cùng thời gian, giá trung bình của nhà dành cho một gia đình đã tăng $591.866, theo Hiệp hội Môi giới California. Việc xây dựng nhà đã không theo kịp tốc độ tăng dân số của California trong nhiều thập niên. Khi nhậm chức vào năm 2019, chính quyền Gavin Newsom đặt mục tiêu xây dựng 500,000 đơn vị nhà ở mới mỗi năm trong bảy năm. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến năm 2020, California chỉ đạt được trung bình 109,000 ngôi nhà mới mỗi năm.
Chẳng phải tự nhiên người Việt ở Nam California thường nói với nhau: “Cali đi dễ khó về” – hàm ý rằng bán nhà ở California để dọn đi tiểu bang khác thì dễ nhưng trở lại California để mua nhà thì chẳng đơn giản chút nào. Điều này cũng giải thích tại sao nhiều người California đang từ các khu vực ven biển (nhà đất đắt đỏ) chuyển ngược vào bên trong “Inland Empire” nơi có giá nhà tương đối rẻ hơn, chứ không dọn sang tiểu bang khác.
